Categorie: IFFR

IFFR 2022: 15 aanraders

Posted on

IFFR 2022: 15 aanraders 

door Bob van der Sterre

IFFR is (opnieuw) sterk getroffen door de coronacrisis. In een week dat de cultuurinstellingen nog dicht moeten zijn, begint het grootste filmfestival van Nederland, noodgedwongen online – en met veel minder films. Daarom ook in vergelijking met andere jaren een uitgeklede tiplijst: 15 aanraders voor IFFR 2022.

Wil je meer weten over het programma, de programmaonderdelen, hoe je kaartjes kunt kopen of waarom het festival zo uitgekleed is? Lees dan onze Q&A over IFFR 2022.

Dit zijn 15 aanraders van onze redactie. Noot vooraf: we moeten de films zelf ook nog zien, het gaat hierbij ook om gut feeling. De IFFR-verslaggevers van InDeBioscoop wensen alle digitale IFFR-gangers in elk geval veel plezier!

Actie
The Mole Song: Final
Takashi Miike, dus héél erg maf. Wie daar zin in heeft – en ook in wat bizarre actie – kan altijd bij Miike terecht. Lees onze review van The Happiness of the Kakaturis die vorig jaar te zien was bij 50 jaar IFFR. Deel drie van een trilogie na Undercover Agent Reiji  (2014) en Hong Kong Capriccio (2017).

 

Animatie
Battlecry
Japanse animatiefilm die eigenlijk een sf-drama is. Debuut van Yanakaya draait om een klassiek animatiethema: de moderne wereld versus het verleden.

 

Drama
Hold Me Tight
Matthieu Amalrics nieuwste film is een verhaal vol flashbacks. Een vrouw die rondrijdt en een man die in zichzelf praat. Verhaal ontvouwt zich niet meteen duidelijk dus geduld is een schone zaak. Worthalter was bij Imagine nog erg griezelig in Cosmoganie.

 

Noche de fuego
Eigenlijk hoef je weinig meer te weten dan de eerste zin van de beschrijving op de website van IFFR: ‘Drie meisjes – Ana, Paula en María – wonen in een afgelegen bergdorp, dat wordt beheerst door drugskartels.’ Daarmee zie je de hele film al voor je. Ongetwijfeld veel griezelige psychologische stress in deze film van Tatiana Huezo.

 

Fantastisch
Freaks Out
Film over een groep bovennatuurlijke vrienden (freaks), die het fascistische Rome van 1943 moeten ontsnappen. Net als met Micmacs van Jean-Pierre Jeunet moet je voor deze film ook een flinke dosis fantasie aanboren. Film van Gabriele Mainetti, die in 2015 het even fantasierijke Lo chiamavano Jeeg Robot maakte, neemt wel de tijd: 141 minuten.

 

Geschiedenis
Anatomy of Time
Jakrawal Nilthamrongs tweede speelfilm (Vanishing Point won in 2015 de Tiger Award) gaat op een subtiele manier over de militaire tijd van Thailand. Klinkt als een arthouse-thema dat al vaker betreden is, maar zo te zien krijg je wel veel esthetisch mooie beelden.

 

Klassieker
Every Week Seven Days
Deze film uit 1964 van Eduard Grečner belooft een echt experimentele film te zijn. Vermoedelijk genieten geblazen – als je tenminste niet terugdeinst voor wat experiment van de Tsjechische new wave. Uit het programma Cinema Regained.

 

Misdaad
The Last Ride of the Wolves
Pasquale wil zijn ‘laatste heist’. Daarvoor werkt hij samen met ‘de wolven’. Gebaseerd op een waargebeurd misdaadverhaal. Lastig om te zeggen of deze film wat toevoegt aan het overvolle genre van misdaadfilms, maar ik ga deze Nederlandse productie van debutant Alberto de Michele wel een kans geven.

 

Life of Crime: 1984-2020
Regisseur Jon Alpert volgde drie mensen in Newark die overleven op drugs en misdaad. Realistisch, triest, rauw, maar vermoedelijk ook puur en humanistisch. Temeer de film zich over zo’n lange periode uitstrekt. Alpert maakt al sinds 1983 documentaires over misdaad, dus hij weet wat hij doet.

 

Muziek
Italo Disco. The Sparkling Sound of the 80s
Een film over Italo Disco? Je moet het omdraaien: waarom geen film over Italo Disco? Een van de merkwaardigste en ook mafste dance-scènes van eind jaren zeventig, begin jaren tachtig, eindelijk ontrafeld. ‘Een magisch virus.’

 

Ontroering
The Cathedral
Deze net-niet-debuutfilm van Ricky D’Ambrose gaat over hoe een katholieke familie omgaat met de uitdagingen die de jaren tachtig en negentig bieden. Vanuit het perspectief van een jongetje. Vermoedelijk een mooie en ontroerende film maar blijft lastig oordelen op basis van de trailer.

 

Satire
France
Lea Seydoux speelt sarcastische, cynische nieuwslezers France. Veel spot op de Franse politiek en media. Misschien niet echt een origineel gegeven maar wel interessant wat Bruno Dumont (o.a. La vie de Jesus en Flandres) ervan gemaakt heeft, en hoe geestig Lea Seydoux is in de rol van de cynische France.

 

Spanning
Inexorable
Een schrijver en uitgeefster krijgen op een vakantiehuisje een bezoek van een buitenstaander. Bekend gegeven: de mysterieuze indringer die voor stress zorgt. Film van Fabrice de Welz, regisseur van onder andere Calvaire, en met een serieuze Benoît Poelvoorde.

 

Medusa
Film van Anita Rocha da Silveira is een hervertelling van de medusamythe. Strak gestileerde film met 80’s synthesizermuziek. Lastig te zeggen of dit een hele film boeiend blijft maar in elk geval gewaagd.

 

Theater
The king of laughter
Tony Servillo als de komische legende Eduardo Scarpetta. Vermoedelijk een redelijk heftig speelfilmportret van Mario Martone (o.a. L’amore Molesto uit 1995). Film duurt 133 minuten dus reken op veel Servillo. Mocht je echt de smaak voor het theater krijgen door deze film, dan is What Beat you Nothing vermoedelijk ook wel iets voor je.

 

20 januari 2022


MEER FILMFESTIVAL

 

 

 

Medusa

IFFR 2022 in zes vragen en antwoorden

Posted on

Alles over IFFR 2022 in zes vragen en antwoorden 

door Bob van der Sterre

IFFR 2022 is bij voorbaat getekend door het coronavirus. Eind december volgde een onvermijdelijk persbericht na de stijgingen in besmettingen: alles is online. In dit stuk leggen we in zes vragen en antwoorden uit wat je kunt verwachten als IFFR 2022-bezoeker.

1. Wanneer is het IFFR 2022 precies?
De 51ste editie van International Film Festival Rotterdam (IFFR) vindt plaats van 26 januari tot en met 6 februari 2022.

Het idee was oorspronkelijk om een hybride festival (dus deels online, deels fysieke voorstellingen) te organiseren. Het is nu een volledig digitaal festival.

Dit zegt IFFR: “Vanwege de continu veranderende maatregelen en beperkingen omtrent Covid-19, heeft de organisatie het moeilijke besluit genomen om de komende editie van IFFR online te laten plaatsvinden in kleinere vorm. De eerder aangekondigde plannen voor een omvangrijk programma op locatie waarbij filmliefhebbers uit binnen- en buitenland bijeenkomen in Rotterdam zijn niet langer haalbaar.”

En dat is een domper in het eerste festival na de speciale vijftigste editie in 2021. Lees de hele reactie op de website van IFFR.

IFFR 2022 in zes vragen en antwoorden

2. Waar vind ik het programma voor IFFR 2022?
Het programma van de films vind je op de website van IFFR. Kijk bij A-Z voor een alfabetische volgorde. Wil je dat IFFR voor jou een keuze maakt? Probeer de Film Finder.

3. Waarom is het IFFR 2022 zo’n uitgekleed festival?
Net als vorig jaar is het een uitgekleed festival. Er zijn ongeveer vijftig films te zien voor het publiek. InDeBioscoop vroeg het IFFR om een toelichting waarom het zo uitgekleed is. De perswoordvoerder van het IFFR legt het in een kort interview uit:

Kunnen jullie uitleggen aan het IFFR-publiek waarom het niet mogelijk is om álle films publiekelijk te vertonen?
“Het publiek kan met de zorgvuldig gemaakte selectie van vijftig films die de volle breedte van het programma laat zien, juist wel alle films zien. Het programma dat door de programmeurs is samengesteld, biedt het publiek de mogelijkheid om drama, actie, thriller, documentaires in tien dagen tijd allemaal te zien. Daarnaast zullen op een later moment in de Rotterdamse bioscopen voor het publiek de competitieprogramma’s (Tiger Competition, Big Screen Competition en de Ammodo Short Competition) worden vertoond. Behalve dat IFFR een fysiek programma aan het publiek dit jaar wil aanbieden, is een andere reden het onderscheid van vertoningsrechten tussen fysieke en online vertoningen.”

Waarom viel de keuze op de films die nu in de publieke programmering staan?
“De programmeurs hebben pakweg vijftig titels geselecteerd voor de echte die-hard filmliefhebbers. Het is voor het eerst sinds 1978 mogelijk om ons hele programma te zien! Het gaat om een dwarsdoorsnede van al onze programmaonderdelen, zoals Harbour, Bright Future, Lime Light, Cinema Regained, RTM en een prachtig focusprogramma over Amanda Kramer. Later in het jaar wanneer cinema’s weer open zijn, presenteren we onze competitieprogramma’s op het grote doek aan het Nederlandse publiek.”

Wat moest er allemaal (in allerijl?) geregeld worden toen besloten werd om het festival online te organiseren?
“Behalve de opzet van het festival van een fysiek naar een online-festival waarbij de inzet van mensen niet meer nodig was, zoals de inzet van technici en honderden vrijwilligers die IFFR een warm hart toedragen, is in allerijl een geheel nieuw filmprogramma opgezet voor publiek. Voor filmprofessionals was al eerder besloten om het programma online aan te bieden.”

Wanneer zou je ondanks alle problemen straks IFFR 2022 toch een succes kunnen noemen?
“IFFR is een internationaal platform voor film(kunst) dat ook deze 51ste editie publiek, filmmakers en filmprofessionals weet te verbinden. Juist in deze tijden is het belangrijk dat we er zijn.”

4. Hoe kun je op IFFR 2022 een kaartje kopen en de films online bekijken?

Please Baby Please van de Amerikaanse regisseur Amanda Kramer is de openingsfilm van IFFR 2022.

Please Baby Please van Amanda Kramer is de openingsfilm van IFFR 2022.

5. Welke IFFR-programma’s kan ik bezoeken tijdens IFFR 2022?
De IFFR-programma’s rommelen een beetje door aanpassingen vanwege de coronacrisis. Bright Future en Harbour waren in 2021 uitgesteld tot het juni-gedeelte van IFFR. De Big Screen Competition, Tiger Competition en Ammodo Tiger Short Competition zijn niet opgenomen in het publieke programma. Volgens IFFR komen die dus later dit jaar. Dit is er nú aan speciale programma’s:

6. Wat doet InDeBioscoop dit jaar aan IFFR?
We verslaan deze IFFR opnieuw met een fijn team van drie ervaren verslaggevers: Cor Oliemeulen, Tim Bouwhuis en Bob van der Sterre. Houd de website van InDeBioscoop de komende weken in de gaten voor ons verslag van IFFR 2022! Wil je ons steunen? Like de website op Facebook en abonneer je op onze nieuwsbrief!

 

18 januari 2022

 

MEER FILMFESTIVAL

IFFR 2021 (juni-editie) – Dicht op elkaar

Posted on

IFFR 2021 (juni-editie) – Deel 3:
Dicht op elkaar

door Sjoerd van Wijk

Het IFFR gooide voor het tweede deel van haar jubileumprogramma de zalen open in het enige land ter wereld waar de volksvertegenwoordiging voor een strategie van kudde-immuniteit koos. Dat leidt begrijpelijkerwijs tot een tweedeling in de filmgemeenschap. Zij die zich laten verblinden door de schoenkeuze van een minister konden in de zaal pretenderen dat de crisis voorbij is, andere filmliefhebbers mochten streamen.

 

Everything Is Cinema

Everything Is Cinema – Desillusie
In een van de weinige films op het IFFR waar de coronapandemie expliciet een rol speelt, waart een vergelijkbaar cynisme rond. In Everything Is Cinema vertelt filmmaker Don Palathera als de fictieve Chris over hoe zijn plannen om in navolging van Louis Malle een documentaire over Calcutta te maken al snel in het water vallen als het virus om zich heen begint te grijpen. In plaats daarvan zit hij opgescheept in een appartement met zijn vrouw Anita.

Gepresenteerd als een uit noodzaak gemaakte documentaire fulmineert Chris over de nietsvermoedend door het beeld dartelende Anita (gespeeld door co-scenariste Sherin Catherine). Hij zanikt over haar vermeende oppervlakkigheid of filosofeert over cinema zelf voordat hij uit mededogen met zijn kijker beelden van het pre-pandemieleven in Calcutta toont, waardoor het geheel een meditatief karakter krijgt. Met name een ruzie over een paar eieren resoneert daarin, waarmee Everything Is Cinema de desillusie over de veranderde levensplannen post-pandemie gestalte geeft.

 

Decameron

Decameron – Hartenkreet
In Hong Kong bleven de in 2019 gehouden protesten tegen de uitleveringswet doorlopen tot in 2020. Decameron levert op bezielende wijze een ooggetuigenverslag af van de situatie daar anno nu. Deze politieke documentaire zoekt naar wat Hong Kong nu zo uniek maakt, een plaats die zichzelf in tegenstelling tot de CCP niet als China ziet. Krantenknipsels, nieuwsfragmenten, nagespeelde scènes en beelden van de protesten vormen daarbij een eclectisch geheel die regisseur Rita Hui Nga Shu vernuftig met elkaar verweeft.

Een lange metrorit overdondert met alle protestgeluiden galmend op de achtergrond. Een personage met mondkapje kijkt uitdagend in de camera voordat plots het beeld oprekt voor een weids shots van Hong Kong in beweging als water (zoals hun protesttactieken). Als een van de fictieve personages in een restaurant iemand confronteert wiens juridische gevecht tot de wet leidde, botsen verschillende elementen op elkaar. Ondanks het beschouwende karakter ligt overal een storm op de loer. Het resulteert in een hartenkreet nog extra onderstreept door een aftiteling waarin de makers aangeven ‘fucking’ te houden van Hong Kong.

 

A Man and a Camera

A Man and a Camera – Vol van vertrouwen
Voor A Man and a Camera belde filmmaker Guido Hendrikx een paar jaar aan bij willekeurige voordeuren om degene die opendoet zwijgend te filmen tot deze er genoeg van heeft. Zijn regels: geen communicatie met de mensen en zelf geen initiatief nemen. Dat eenvoudige conceptuele gegeven levert een scala aan reacties op met als de gemene deler de vraag waarvoor hij dit doet. De een lacht ongemakkelijk en doet de deur weer dicht, de ander besluit de camera uit Hendrikx’ handen te slaan. Een derde nodigt hem binnen uit en probeert tevergeefs een kopje koffie te slijten.

De film dreigt snel te verzanden in een foefje doordat veel reacties in dezelfde categorie vallen. Gaandeweg wisselt Hendrikx echter van de meer wantrouwende personen naar degenen die vooral erom kunnen lachen en zelf maar een heel verhaal beginnen als de cameraman zijn mond houdt. Paradoxaal genoeg komen de meest oncomfortabele momenten wanneer hij het volst in vertrouwen wordt genomen. Het alledaagse krijgt iets zinderends doordat de cameraman er ongehinderd bij zit en deel mag uitmaken terwijl het toch echt bedtijd wordt (‘welterusten’) of dat iemand even tien minuten de deur uit moet. Zo dicht op en met elkaar – het onthutst in een land waar een virus laten uitrazen de normaalste zaak van de wereld is.

 

8 juni 2021

 

IFFR 2021 (juni-editie) – Terug naar de bioscoop (?)
IFFR 2021 (juni-editie) – Een soep van heden en verleden

 
MEER FILMFESTIVAL

IFFR 2021 (juni-editie) – Heden en verleden

Posted on

IFFR 2021 (juni-editie) – Deel 2:
Een soep van heden en verleden 

door Bob van der Sterre

Heden en verleden liggen dichtbij elkaar in het Regained-programma van IFFR. Oude films gaan over toekomst en nieuwe films over het verleden. IFFR biedt een paar fraaie voorbeelden uit Zwitserland en Iran.

 

Der 10. Mai

Der 10. Mai – Zwitsers in oorlogstijd
Zwitserland en 1940… Hoe zat dat eigenlijk? Het blijkt dat de Zwitsers hem knepen op Der 10. Mai toen de nazi’s Nederland en België binnenvielen. Waarom zouden ze Zwitserland dan wel met rust laten?

In Zürich wachten ze in spanning op de inval, terwijl er ook Duitsers al vluchtend hun kant op gaan. Zoals Werner, die mazzel heeft met een paar aardige Zwitsers, totdat hij de zwager van zijn Zwitserse penvriendin tegenkomt. ‘Je weet waar je jezelf moet aangeven.’

De film uit 1957 laat met veel theatraal melodrama zien hoe lastig het leven was voor ‘de goede beambte’, een Joodse familie, een Duitse vluchteling. Maar ook soldaten die wisten dat ze geen kans zouden hebben tegen het Duitse leger. De film geeft af en toe een spottend portret van de eetlustige, formele en volkse Duitstalige Zwitsers. Die zie en hoor je ook niet vaak in films: ‘Ich haab nichts gefunden dass besser smek as esse’.

De eerste Zwitserse widescreenfilm (regie Franz Schnyder) is een curiositeit die Zwitsers ongetwijfeld koesteren, maar in 1957 waren andere landen natuurlijk al een stuk verder op hun filmontdekkingstocht. Hoe Zwitsers sindsdien kijken naar hun oorlogsperiode kan ik niet zeggen, maar mijn instinct zegt dat ze steeds kritischer zijn geworden op hun eigen verleden.

 

La Suisse s’interroge

La Suisse s’interroge – Zelfreflectie in 1964
Eveneens een Zwitserse curiosum is het twintig minuten durende La Suisse s’interroge uit 1964. De film van Henry Brandt was onderdeel van de nationale expositie in Lausanne. De bedoeling was om met vijf filmpjes zelfreflectie te tonen aan de bezoekende Zwitsers. De film werd in 2017 gerestaureerd door Cinematheque Suisse.

We beginnen met teksten als ‘Zwitserland is mooi’, ‘Zwitserland kent voorspoed’, ‘Alles loopt op rolletjes’… om dan een paginagrote vraag tegen te komen: Maar loopt alles echt op rolletjes? En dan de screen title: Problemen. Die zijn er ook genoeg in 1964: discriminatie; bejaardenoverschot; dure woningen; gebrek aan allerlei beroepen: ingenieurs, artsen, zusters, wetenschappers, docenten, technici; milieuproblemen.

Het mooiste segment is ‘De weg naar geluk’, waarbij ik meteen een Tosca Niterink en Arjan Ederveen-gevoel bij krijg. Het kan bijna niet uit 1964 komen maar dat doet het toch. Die kinderogen op het einde en dan die tekst…

De film heeft iets tijdloos en zit tegelijk ook muurvast in het wereldbeeld van 1964 (dat was ook de opzet natuurlijk). Goed werk, vooral met de interessante montage.

 

The Deer

The Deer – Kritisch over bewind sjah
Ook heden en verleden zien we in Masoud Kimiai’s The Deer uit 1974. Een Iraans misdaaddrama van de new wave-generatie (zie The Cow) is weliswaar gerestaureerd maar nog steeds verboden in Iran.

De misdaadfilm neemt de tijd met en een kalm verteltempo met veel dialogen. De bankovervaller Ghodrat is gewond en bezoekt zijn oude vriend, Seyed. Die is tegenwoordig een junkie. Hij wil hem wel helpen met zijn wond. Daarvoor moet hij zijn vriendin bij het theater ophalen. Die helpt hem en ze praten over Seyeds problemen. De huisbaas moet ook nog afbetaald worden en een dealer mee afgerekend.

Een klassieker in Iran, hoewel de film zwaar gecensureerd was. De film voelt aan als een soort Waiting for Godot. Sterk punt: de close-ups, de gezichten, de uitdrukkingen. De drie hoofdpersonen hebben mooie gezichten. De film die over loyaliteit en vriendschap gaat, buit alle drama uit. De sterfscène van de dealer duurt bijvoorbeeld rustig tien minuten. Het omstreden originele einde werd vervangen in de Iraanse versie.

De film is vooral beroemd om z’n sociale betekenis: het was kritisch over het sjahbewind. Dat had veel gevolgen, want er was al veel onrust. Hoe? Dat zien we in de laatste film van dit verslag.

 

Careless Crime

Careless Crime – Bioscopen doel brandstichting
In de jaren zeventig waren bioscopen in Iran regelmatig doelwit van brandstichting. Daarmee wilden de daders protesteren tegen de invloed van westerse cultuur en de regering van de sjah. En de pech was dat ze al vaak overbezet waren omdat ze hun prijzen niet mochten verhogen. Bij een brand in Cinema Rex in Abadan in 1978 vielen bijna 500 slachtoffers. Tijdens het kijken van welke film? Juist… The Deer.

De film van Shahram Mokri zit boordevol cinematografische verwijzingen met drie verhaallijnen die door elkaar lopen. Niet zomaar een film dus, maar een soort Christopher Nolan-achtige mindfuck op zijn Iraans, die bovenstaande film als kern heeft. De film won dan ook de prijs voor het beste script bij het filmfestival in Venetië vorig jaar.

Een verhaallijn is die van Takbali, die een middel zoekt tegen zijn angsten. Hij is een van de vier mannen die brand willen stichten in een bioscoop. Dan kijken we naar de bioscoop waar The Deer vertoond gaat worden. Jongeren discussiëren over de film. En we zien deze film (Careless Crime uit 2020), over een raket die midden in het landschap is gevonden, soldaten die vastzitten door een lekke band, en twee goochelende vrouwen die The Deer willen vertonen in het bos.

Het is onduidelijk welke tijd waarbij hoort en of er echt logica achter alles schuilt, weet ik ook niet. Dat is denk ik ook de bedoeling: de tijden en logica van de diverse momenten zijn vloeiend, meer tijdloos dan tijdsgebonden. Een soort mysterieuze soep van heden en verleden. Zoals het begin als Takbali in het museum van Cinema zijn middel komt ophalen en dan in het museum het verhaal hoort over het drama van de brandstichting. We zien dan ook een volledige zwijgende film over brand in de film. En dan komt hij terecht in een duistere kelder (met spiegelbeeld).

Een complexe film voor geduldige mensen… Dat zijn de mensen die Tenet kijken net zo goed. Al denk ik niet dat ze deze film gaan kijken, hoewel de film ook in de VS gedistribueerd gaat worden, dus je weet maar nooit.

 

6 juni 2021

 

IFFR 2021 (juni-editie) – Terug naar de bioscoop (?)
IFFR 2021 (juni-editie) – Dicht op elkaar

 
MEER FILMFESTIVAL

IFFR 2021 (juni-editie) – Terug naar de bioscoop (?)

Posted on

IFFR 2021 (juni-editie) – Deel 1:
Terug naar de bioscoop (?) 

door Tim Bouwhuis

De juni-editie van het vijftigste IFFR gaat hand in hand met de (voorwaardelijke) heropening van de Nederlandse bioscopen en filmtheaters. Extra reden dus om uit te zien naar festivaltitels die belichten hoe wij in deze tijd zoal naar film kijken. Hoewel Cinephilia Now: Part I – Secrets within walls en The Village Detective: a song cycle zich allebei niet expliciet verhouden tot de impact van de covid-crisis, zeggen ze veel over de versplintering van de filmkunst in een globaal, digitaal tijdperk.

Cinephilia Now is een ode aan lokale initiatieven om de beleving van film levend te houden. In de Japanse stad Tottori zijn twee vrouwen een filmclub gestart. Een klein stel fanatiekelingen organiseert filmmarathons via een vereniging van de universiteit. De lokale bioscoopeigenaar houdt het hoofd boven water, maar voorziet alvast dat hij de deuren in de nabije toekomst een keer zal moeten sluiten.

Cinephilia Now: Part I – Secrets within walls

Cinephilia Now: Part I – Secrets within walls

Waar is cinema?
“We hebben het vaak gehad over de vraag wat cinema is”, klinkt het vroeg in de documentaire, “maar de vraag is nu waar cinema is”. Om het antwoord op die vraag te vinden, gaat regisseur Yusuke Sasaki (zijn film Letter draaide in 2004 op het IFFR) letterlijk op zoek. Met een wendbare camera in de losse hand verkent hij het overwegend rustige straatbeeld in een deel van Tottori. Hij is er zelf pas recentelijk komen wonen.

De ruwe registratie van de omgeving doet de documentaire esthetisch geen goed, maar de geluidsband compenseert: vrijwel continu vertellen verscheidene vertoners en liefhebbers op de achtergrond over hun ervaringen met film, afgewisseld met een gelukkig prettige voice-over van de regisseur. Eenmaal op locatie (in de bioscoop, op de universiteit) komen Sasaki’s gesprekspartners meestal wel gewoon frontaal in beeld.

Vertoners en liefhebbers
Tijdens de verkenningstocht door Tottori wordt in de eerste plaats duidelijk dat er een belangrijk verschil is tussen vertoners en liefhebbers. De lokale bioscoopeigenaar krijgt vaak van bezoekers te horen dat hij wel een groot cinefiel moet zijn, waarop hij grif toegeeft dat hij vooral een familiebedrijf in ere houdt. De films die hij zich het best herinnert (The Shaolin Temple, Princess Mononoke), spekten de kas en bleven geruime tijd deel uitmaken van de programmering.

Hoe anders is dat voor twee jonge leden van de universiteitsvereniging, die niet aarzelden om A Bug’s Life (John Lasseter, 1998) en The Texas Chain Saw Massacre (Tobe Hooper, 1974) zij aan zij te programmeren en met een handjevol filmliefhebbers plezier hadden voor tien. Zonder ieder individueel lid zou er geen vereniging zijn, zegt een van hen. Soms zijn krachtige stemmen nodig om de vlam brandende te houden. De twee vrouwen die een lokale filmclub startten, zijn in die zin de heldinnen van de film.

In de loop van de documentaire verschuift de focus naar ‘alternatieve’, maar in feite gewoon dominante manieren om film te kijken in dit globale, digitale tijdperk. Liefhebbers delen hun ervaringen met verschillende streamingdiensten (“ik nam een abonnement op Netflix om Hell or High Water te kunnen zien”) en vertellen hoe ze films tot zich nemen (“ik was niet de enige in de trein die La La Land op zijn mobiel keek, dus toen zette ik uit ongemak maar wat anders aan”).

In die som van persoonlijke verhalen schemert een impliciete conclusie door: het gaat uiteindelijk om de filmliefde, en zo lang we maar blijven kijken, zal de cinema niet vergaan. Cinephilia Now gaat dus meer over de verschillende mogelijkheden in collectieve én individuele filmervaringen dan over de absolute meerwaarde van het grote doek. De onderliggende gedachte is dat die mensen elkaar zullen blijven vinden en (film)vrienden voor het leven kunnen worden, hoe klein hun aantallen en hoe beperkt hun mogelijkheden ook zijn. Toch was ondergetekende vooral benieuwd hoe het de verschillende filmlocaties inmiddels zou afgaan. Welke locaties zouden de covid-crisis overleefd hebben en nog steeds overleven? De grootstad kan opstaan uit de as, maar voor kleinere wijkinitiatieven kan zo’n lockdown de nekslag zijn.

The Village Detective: a song cycle

The Village Detective: a song cycle

Film uit de oceaan
Gelukkig is er meer nodig dan een (tijdelijk) verbod op publieke vertoningen om een medium de nek om te draaien. The Village Detective: a song cycle van avant-garde filmkunstenaar Bill Morrison laat zien dat film zelfs op de bodem van de oceaan kan overleven. In 2016 ontving Morrison een e-mail van de inmiddels overleden IJslandse componist Jóhann Jóhannsson (1969-2018). Een groep vissers had gedregd in het IJslandse kustgebied. Het onvoorziene resultaat: een stel kannen met analoog filmmateriaal uit de voormalige Sovjet-Unie. De vondst omvatte reels van de film Derevenskij detektiv (The Village Detective, 1969), die bij het uitbrengen vrijwel genegeerd was door critici maar omarmd werd door het publiek. Dat laatste is in ieder geval te danken geweest aan de populariteit van hoofdrolspeler Mikhail Zarov (1899-1981).

Acteur van de Sovjetfilm
Morrison maakt dankbaar gebruik van de carrière van Zarov om een brede blik te kunnen werpen op de geschiedenis van de Sovjetfilm. Zarov werd bekend bij een groter publiek door zijn rol in de eerste Sovjet-geluidsfilm, Road to Life (1931), en in Sergei Eistensteins befaamde tweeluik Ivan the Terrible (1944, 1958) alludeerde hij pas in deel twee, uitgebracht na de dood van Stalin, op de manie van een heerser. Net als veel andere filmmakers en acteurs in die tijd moest Zarov zijn balans proberen te vinden tussen de vereiste ondubbelzinnige staatspropaganda en het subtiele lonken van artistiek verzet.

Het gaat Morrison er niet om tot een alomvattende biografie van de acteur te komen; de presentatie van filmmateriaal blijft telkens voorop staan. Waar Cinephilia Now een verkenningstocht is naar het sociaal georiënteerde ‘waar’ van film, belicht The Village Detective het medium in zijn historische, politieke en materiële context.

The Village Detective bewijst dat een verloren film grote educatieve waarde kan hebben zodra een scherpe geest het materiaal een blik waardig gunt. De plot van de komedie is te verwaarlozen: er is een accordeon gestolen en Zarov moet het oplossen. Ironisch genoeg is de kwaliteit van het materiaal op zijn slechtst op het moment dat het verloren instrument wordt teruggevonden. Alsof het best bewaarde geheim tóch nooit boven water had mogen komen.

Beide films zijn bij het IFFR te zien in het kader van de juni-editie.

 

2 juni 2021

 

IFFR 2021 (juni-editie) – Een soep van heden en verleden
IFFR 2021 (juni-editie) – Dicht op elkaar

 
MEER FILMFESTIVAL

Korte films: 2017, 2018 en 2020

Posted on

IFFR Unleashed – Korte films: 2017, 2018 en 2020
Politieke shorts met experimentele vorm 

door Michel Rensen

Net als tijdens het festival besteedt IFFR ook tijdens haar online viering van het 50-jarig bestaan aandacht aan korte films. In dit tweede deel van een tweeluik bespreken we drie politiek geëngageerde films die met de vorm experimenteren.

 

Rubber Coated Steel

2017 – Rubber Coated Steel
Nog nooit zijn grafieken zo indringend in beeld gebracht als in Lawrence Abu Hamdans Rubber Coated Steel. De film is geconstrueerd rond een transcript van het proces van de moord op twee Palestijnse tieners door Israëlische soldaten bij protesten in mei 2014. Het geluid van de kogels die opgenomen zijn tijdens het conflict vormt het enige bewijs dat de Israëlische soldaten doelgericht met dodelijke kogels geschoten hebben.

Rubber Coated Steel verkent dit proces, dat zich volledig ontvouwt rond een onderzoek naar de verschillende geluiden die kogels maken, in volledige stilte. Volledig gefilmd in een schietbaan, waar de doelwitten vervangen zijn door de bewijsmaterialen voor de rechtszaak. Beginnend met foto’s, maar snel afgewisseld met grafieken die de geluidspatronen van verschillende kogels laten zien. Tegelijkertijd is het transcript van de rechtszaak te lezen.

Je hoort enkel het piepende geluid van de bewegende doelwitten, maar je verwacht steeds dat het geluid van de schoten ook te horen zal zijn. De keuze voor deze stilte houdt je als kijker op het puntje van de stoel, maar legt ook de nadruk op hoe Palestijnse slachtoffers van het Israëlisch kolonialisme letterlijk en figuurlijk het zwijgen wordt opgelegd.

 

A passagem do cometa

2018 – A passagem do cometa
Een inkijkje in een illegale abortuskliniek in Brazilië in de jaren 80. We maken kennis met een jonge vrouw die een abortus zal ondergaan. Het klinische proces wordt met zeer strakke cameravoering vastgelegd en ook de uitleg van de dokter is zeer gedetailleerd. Maar onder de oppervlakte schuilt iets onheilspellend.

De narcose brengt plotseling een nieuw film tot leven, schijnbaar versterkt door de passerende komeet in de titel. Een deels geanimeerde, experimentele trip wordt vergezeld door Braziliaanse muziek uit de 80s. Dat is dan ook vrijwel de enige tekening van de historiciteit van het verhaal. De film biedt een tijdloos portret van een plaats die buiten de samenleving lijkt te staan. Een wereld op zichzelf. Op subtiele wijze poogt de film zo een kritische noot te plaatsen bij het gebrek aan vooruitgang rond abortuswetgeving in Brazilië.

 

Wong Ping’s Fables 2

2020 – Wong Ping’s Fables 2
Wie bekend is met het werk van Wong Ping weet dat hij op de meest ingenieuze wijze met een zeer absurdistische vorm van animatie de Hongkongse maatschappij de maat neemt. In Wong Ping’s Fables 2 vertelt hij twee sterk antikapitalistische fabels. In het eerste stuk is de hoofdrol weggelegd voor een voormalig activistische, vegetarische koe die per ongeluk de rijkste ‘persoon’ ter wereld wordt voor hij eenzaam sterft. In het tweede deel moet een Siamese konijnendrieling het alleen oplossen nadat hun ouders onder dwang van het kapitalisme gedwongen worden hun leven te offeren voor hun kinderen.

Wong Pings animatiestijl is moeilijk te beschrijven. Het heeft iets weg van flash-games van het vroege internettijdperk, inclusief de irritante geluidjes, maar heeft ook zonder twijfel een modern en geraffineerd tintje. Zoals de titel al impliceert, zitten de ‘fabels’ vol fantasierijke analogieën om sociaal-maatschappelijke kwesties aan de kaak te stellen. Met een sneltreinvaart dendert Wong Ping’s Fables door het verhaal, waardoor het vaak lastig is zowel de visuele rijkdom als het complexe verhaal tegelijk te volgen. Deze keuze past echter perfect bij zijn kritiek op het kapitalistisch systeem waarin genoeg nooit genoeg is, maar alles altijd méér en groter moet worden.

Deze films zijn bij het jarige IFFR online te zien tot en met 16 juni 2021.

3 mei 2021


ALLE RECENSIES 50 JAAR IFFR

De nueva otra vez

Posted on

*
IFFR Unleashed – 2019: De nueva otra vez
Een gebroken voorruit en verder? 

door Paul Rübsaam

‘Docufictie’ staat in De nueva otra vez (2019) van de Argentijnse regisseuse Romina Paula blijkbaar voor twee keer niets. Diaseries en statische voordrachtjes compenseren allerminst het pijnlijke gebrek aan bewegend beeld dat de emotionele crisis van de protagoniste zichtbaar en voelbaar maakt.

Een dia van een bestelwagen met een gebroken voorruit. Ondertussen vraagt protagoniste en regisseuse Romina Paula (1979) zich in een voice-over af of het gezonde verstand haar de das om heeft gedaan. Met ‘gezond verstand’ bedoelt ze: je leven leiden zoals dat van je verwacht wordt. Daarmee is dit openingsbeeld van de hybride De nueva otra vez nog niet eens onaardig: je doet je best en toch krijg je panne.

De nueva otra vez

Huis-, tuin- en keukenscènes
Maar wat is er aan de hand met de hoofdpersoon? Haar vriend (tevens vader van haar driejarige zoontje Ramón) heeft het in hun landelijke huis nabij Córdoba druk met zijn werkzaamheden. Zelf heeft ze behoefte aan een retraite in Buenos Aires, in het huis van haar eigen moeder, die dan ook wat voor Ramón kan zorgen. Maar waarom precies? Heeft ze een verlate post-partumdepressie, een vroege midlifecrisis of leidt ze aan een chronische vorm van adolescentie?

Het moederschap valt Romina zwaar, mogen we geloven. Dat kan natuurlijk. Maar Ramón lijkt, voor wat we van hem te zien krijgen, toch een leuk knulletje. En van de nu en dan wat peinzende blikken van Romina zelf worden we ook al niet veel wijzer. De vriend begraaft zich ondertussen blijkbaar zo fanatiek in zijn werk dat we nauwelijks iets van hem te zien krijgen. We komen er dus ook niet achter wat hem beweegt.

En dan de moeder van Romina. In weinig verontrustende huis, tuin- en keukenscènes betoont ze zich als Romina’s steun en toeverlaat een oase van begrip. Of moeten we deze alleraardigste vrouw soms kwalijk nemen dat ze als Argentijnse van geboorte consequent de taal van haar Duitse grootouders is blijven spreken?

Voorts geeft Romina een jongeman die ze leuk vindt Duitse les, gaat ze naar een feestje waar zich tegen heug en meug settelende dertigers nog wat kunnen flirten en drinken en zoent ze een beetje met de artistieke jongere zus van haar beste vriendin Mariana, waaruit we dan nog kunnen opmaken dat haar seksuele identiteit nog niet helemaal een uitgemaakte zaak is.

Duitsland en jager-verzamelaars
De meer geënsceneerde delen van de film moeten Romina’s schimmige emotionele geworstel blijkbaar van een universelere dimensie voorzien. Zo vertelt Mariana staande voor de projectie van een dia waarvan de betekenis onduidelijk blijft iets over het verschil tussen het leven op het platteland en het leven in de grote stad, waarbij ze regelmatig en gretig de woorden ‘opinie’ en ‘abstractie’ gebruikt.

De jongeman die Duitse les krijgt, mag met behulp van dia’s van onder andere Der Brandenburger Tor iets vertellen over zijn geplande reis naar Duitsland, een land waarvan hij nog niet of het hem aantrekt of juist afstoot.

En de artistieke jongere zus van Mariana haalt in haar voordrachtje de mythe rond Zeus en zijn moederloze dochter Athena erbij om op te roepen tot de revolutie van de ‘dochters’ (kinderloze jonge vrouwen die in het Argentinië van de toekomst het voortouw moeten gaan nemen).

De nueva otra vez

Zelf leest Romina in de tuin haar moeder en andere oudere vrouwen uit het gymklasje van haar moeder voor uit een boek waarin betoogd wordt dat ‘de man’ is blijven steken in zijn oerfase van jager-verzamelaar, terwijl ‘de vrouw’ zich veel beter staande weet te houden in de moderne samenleving. Verder becommentarieert ze regelmatig dia’s uit het familiealbum, waarbij ze het doorsneegehalte en de Duitse origine van haar familie benadrukt. Wat dit te maken heeft met haar eigen, op zich al vaag blijvende huidige levensfase wil zich maar niet aan de kijker mededelen.

Nog maar eens een keer
Het geheel van De nueva otra vez imponeert niet als meer dan de som van de weinig overtuigende delen. Er is geen interactie van betekenis tussen het te alledaagse ‘dynamische’ gedeelte van de film en het te pretentieuze statische, die zich vermoedelijk als praktijk en theorie tot elkaar hadden moeten verhouden.

Blijkens de titel van de film (in het Engels: Again Once Again) wil de protagoniste door de weg van haar eigen leven in omgekeerde richting af te leggen tot dieper inzicht komen. Het jubilerende IFFR had hier echter geen reden in mogen zien om dit twee jaar oude, quasidiepzinnige oudere meisjesgezemel ‘nog maar een keer’ te programmeren.

Deze film is bij het jarige IFFR online te zien tot en met 9 juni 2021.

1 mei 2021


ALLE RECENSIES 50 JAAR IFFR

11 Minutes

Posted on

***
IFFR Unleashed – 2016: 11 Minutes
Een stip aan de horizon

door Cor Oliemeulen

Dat er in elf minuten verdomd veel kan gebeuren, bewijst filmmaker Jerzy Skolimowski, die in vijftig jaar International Film Festival Rotterdam (IFFR) maar liefst twintig films mocht presenteren. 11 Minutes onderstreept de eigenzinnigheid van zowel filmmaker als filmfestival.

In Amores Perros (2000), het memorabele speelfilmdebuut van de Mexicaanse regisseur Alejandro G. Iñárritu, komen de verhalen van drie personen ingenieus samen tijdens een auto-ongeluk. De Poolse filmmaker Jerzy Skolimowski doet er in 11 Minutes (2015) een schepje bovenop. In een mozaïekvertelling met korte scènes brengt hij de levens van een stuk of tien mensen bij elkaar in een spectaculaire, enigszins potsierlijke, finale.

11 Minutes

Mozaïekvertelling
We maken kennis met een jaloerse man die langzaam buiten zinnen raakt, omdat hij vermoedt dat zijn kersverse echtgenote, een actrice, in hotelkamer 1111 vreemdgaat met een gladde Hollywood-regisseur. Tussendoor volgen we verrichtingen van een coke snuivende drugskoerier, een labiel meisje met hond, een verwarde student die aan een onbekend project werkt en een zojuist vrijgelaten delinquent die nu hotdogs verkoopt, zoals aan vier nonnen. En dan hebben we nog een glazenwasser die op grote hoogte werkt, een oude tekenaar die een brug tekent en ambulancemedewerkers die na een spoedmelding een gebarricadeerde flatwoning proberen te bereiken.

11 Minutes begint origineel met beelden van een smartphone, een laptop en veiligheidscamera’s. Op een van die monitoren ziet een beveiligingsmedewerker een mysterieuze zwarte stip. Volgens zijn collega is het een kapotte pixel op het scherm, maar wanneer er na de krankzinnige apotheose op het eind van de film wordt uitgezoomd op al die veiligheidscamera’s lijkt het wel alsof die donkere plek een deel van een drukke straat betreft. Toevallig knoeide de oude tekenaar eerder een zwarte inktdruppel op zijn tekenvel en zegt de verwarde student tegen hem dat ook hij die zwarte stip in de lucht heeft gezien. Ook de gladde Hollywood-regisseur wees de actrice eerder op een stip toen ze samen even op het balkon van de hotelkamer stonden.

11 Minutes

Welke verklaring?
De kijker die wacht op enige verklaring van de gebeurtenissen in de film kan beter met zijn grote teen gaan spelen. Natuurlijk staat het hem of haar vrij een betekenis achter die zwarte stip te zoeken, want een ander houvast komt er niet. Dat hoeft ook niet, want 11 Minutes moet je gewoon onbevangen en onbevooroordeeld tot je laten komen. De meeste personages zijn naamloos, net als in Skolimowski’s vorige film, Essential Killing (2010), waarin de kijker ook al moet gissen naar de achtergrond en motieven van het personage. De vraag of die nou wel of geen talibanstrijder is, is niet zo relevant. De regisseur, die ooit beweerde dat hij zijn films puur voor zichzelf maakte, speelt graag een spelletje met zijn publiek.

Het moet gezegd dat Skolimowksi het tempo en de spanning er met vlotte montages goed in houdt. Speciale aandacht voor de geluidsband, die Radoslaw Ochnio als beste sound designer een European Film Award opleverde. Zonder zich op te dringen, kunnen we door het geluid nog enigszins de personages en hun angsten begrijpen. Ook de cameravoering is inventief, getuige enkele spanningsvolle en technisch knap gemaakte trackingshots. Al met al is 11 Minutes het zoveelste deels geslaagde filmexperiment van de Poolse regisseur, maar daardoor niet minder interessant.

Deze film is bij het jarige IFFR online te zien tot en met 9 juni 2021.

30 april 2021


ALLE RECENSIES 50 JAAR IFFR

Parabellum

Posted on

**
IFFR Unleashed – 2015: Parabellum
De oorlog in je hoofd 

door Ries Jacobs

De filmtitel verwijst naar het Latijnse spreekwoord Si vis pacem, para bellum: als je vrede wilt, bereid je dan voor op oorlog. Regisseur Lukas Valenta Rinner liet zich bij het maken van Parabellum inspireren door de Doomsday Preppers die zich voorbereiden op het einde van de beschaving. Klinkt onheilspellend, maar levert het ook een interessante film op?

Het leven van de Argentijn Hernan is even grijs als de grauwe straten om hem heen. Daarom besluit hij op vakantie te gaan. Niet zomaar een vakantie, maar een survivalbootcamp. Met een aantal lotgenoten die stuk voor stuk even onopvallend en zwijgzaam zijn, verblijft hij in een paradijselijk resort, alwaar ze volgens de IFFR-website “onder dreiging van het einde van de wereld afstand nemen van hun humanistische ideeën en een transformatie ondergaan van burger tot roofdier”.

Parabellum

Weinig woorden
In plaats van uitslapen in de houten blokhutten, luieren bij het zwembad of genieten van het hen omringende regenwoud, zijn de deelnemers de hele dag actief. Ze krijgen les in zelfverdediging, pistoolschieten en overlevingsmethoden. Zonder werkelijk met elkaar te communiceren, komen de leden steeds meer in een gevechtsmodus te staan. Je kunt Parabellum dan ook bekijken als het realistische alternatief voor de hausse aan doomsday-films die Hollywood ons de afgelopen decennia in de maag splitste. Weinig actie, veel psychologie.

Het (geschatte) budget van Parabellum bedroeg slechts 400.000 dollar en dat is te zien. De beelden zijn sober en soms over- of onderbelicht (het lijkt bij vlagen of je naar een Dogma-film kijkt) en het camerawerk is oninteressant. Spannende dialogen en goed acteerwerk zouden dit kunnen compenseren, maar ook hieraan ontbreekt het. Gaandeweg rijst de vraag waarom Valenta Rinner niet meer gebruikmaakt van zijn acteurs. De Oostenrijkse regisseur geeft de acteurs zo weinig tekst dat de meeste scènes voorbijgaan zonder dat er meer dan enkele woorden gesproken worden.

Parabellum

Transformatie
In een interview met het Britse Eye for Film vertelt de regisseur dat hij een observerende film wilde maken ‘met weinig focus op woorden en dialoog’. Hiermee nam Valenta Rinner een gok. Het uitgangspunt van de film – geïnspireerd door Amerikaanse Doomsday Preppers maakt een groep mensen een transformatie van burger tot roofdier door – heeft juist veel woorden nodig. Dialoog is de sleutel die toegang geeft tot het transformatieproces in de hoofden van de personages. Omdat de ontwikkeling van de karakters het uitgangspunt van het verhaal is, komt Parabellum nauwelijks op gang. Het wordt gedurende de film steeds onduidelijker waar de regisseur nu eigenlijk heen wil.

Bij het uitkomen van zijn prijswinnende film Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives (2010) zei de Thaise filmmaker Apichatpong Weerasethakul in een interview met The Guardian dat ‘je niet alles hoeft te begrijpen’. Zijn films zijn nooit helemaal af zodat de kijker het verhaal zelf kan aanvullen. Ditzelfde lijkt Valenta Rinner te willen doen, alleen werkt het dit keer niet. Een avondje Parabellum is als een bezoek aan een restaurant waar je de karbonade rauw op je bord krijgt.

Deze film is bij het jarige IFFR online te zien tot en met 9 juni 2021.

28 april 2021


ALLE RECENSIES 50 JAAR IFFR

Something Must Break

Posted on

****
IFFR Unleashed – 2014: Something Must Break
Weg met hokjesdenken 

door Michel Rensen

Terwijl Ellie op zoek is haar eigen identiteit te ontdekken, wordt ze op slag verliefd op Andreas. Kan de relatie standhouden, terwijl ze zichzelf nog niet kent? En kan iemand überhaupt van haar houden?

De opening van het Tiger Award winnende Something Must Break van de Zweedse regisseur Ester Martin Bergsmark doet vermoeden dat het een doorsnee coming-of-agefilm is met een feestende, rebelse jonge vrouw met geverfd rood-zwart haar en een neuspiercing. De film blijkt al snel een andere invalshoek te hebben als haar huisgenoot met de naam Sebastian verwijst naar het hoofdpersonage, gespeeld door transgenderactrice Saga Becker.

Something Must Break

Lustobject
Het ongemak van deze adressering is van haar gezicht af te lezen. “Ik wil Ellie zijn”, zucht ze even later in eenzame stilte. Een verlangen dat ze nog niet naar anderen durft uit te spreken. De zoektocht naar haar eigen (gender)identiteit is pas in de beginfase, hoewel de afkeer tegen ‘Sebastian’ groeit. Die afkeer tegen zichzelf uit zich niet alleen in haar onzekerheid, maar ook in masochistische seksuele fantasieën en (zelf)destructief gedrag. Als ze controle over de situatie verliest, slaat ze om zich heen of trekt ze zich terug in anonieme seksuele escapades met mannen die haar als niets meer dan een lustobject zien.

Na een transfobe aanvaring in een toilet, ontmoet ze Andreas (Iggy Malmborg), haar redder in nood. De vonk slaat meteen over, maar de relatie tussen de twee blijkt moeizamer te verlopen dan Ellie hoopt. Andreas’ angst voor hoe de buitenwereld tegen hem aankijkt en Ellies eigen destructieve karakter gooien telkens roet in het eten. Een continue afwisseling van aantrekking en afstoting volgt, waarin intieme seksscènes opgevolgd worden door slaande ruzies en obsessieve stalking. Schoonheid en walging liggen steeds dicht bij elkaar.

Liefdevol portret
De film schittert het sterkst wanneer de camera op Becker gefocust is. Haar subtiele acteerwerk maakt een eeuwig gevoel van dwaling invoelbaar, alsof haar personage nergens echt op haar plaats is. Something Must Break laat die onzekerheid zien, maar gaat er slechts beperkt in mee. Hoewel Ellie sterk twijfelt of ze wel écht gezien en geliefd kan worden, laat de camera er geen twijfel over en de film brengt haar op een intieme en liefdevolle manier in beeld. De film lijkt Ellie al te kennen voor ze zichzelf kent.

Something Must Break

Kan Ellies zoektocht naar haar identiteit wel verenigd worden met de ontvlammende liefde? Het lijkt onverenigbaar en leidt steeds weer tot conflict. Andreas voelt zich vooral in het openbaar zeer ongemakkelijk met Ellies androgyne voorkomen. Hokjesdenken compliceert de relatie als Andreas na hun eerste intieme moment abrupt stelt dat hij niet homoseksueel is en Ellie alleen achterlaat. Zijn angst voor de blik van anderen blijkt telkens sterker dan zijn aantrekkingskracht tot Ellie. Haar eigen onzekerheid over haar identiteit maakt het voor de twee nog lastiger.

Enige weg naar vrijheid
Als Ellie haar wens om als Ellie door het leven te gaan aan Andreas vertelt, lijkt hij in eerste instantie haar nieuwe identiteit te omarmen, maar ook hier zitten haken en ogen aan. Binnen Andreas’ heteronormatieve wereld moet elke vorm van ambiguïteit immers verholpen worden.

Andreas liefde is afhankelijk van hoe vrouwelijk ze is, en binnen een heteronormatieve seksuele relaties spelen de geslachtsdelen daarin om de een of andere reden altijd een prominente rol. Gelukkig wordt het Ellie duidelijk dat zijn tere heteroseksuele ziel niet in staat is om haar te accepteren voor wie ze is. De enige weg naar vrijheid is door los te raken uit zijn obsessieve pogingen om haar binnen zijn beperkte kaders te begrijpen, weg van alle hokjes.

Deze film is bij het jarige IFFR online te zien tot en met 9 juni 2021.

26 april 2021


ALLE RECENSIES 50 JAAR IFFR