Categorie: H

Hard to be a God

Posted on

***

recensie  Hard to be a God

Artistieke vunzigheid van onbekend talent

door Cor Oliemeulen

Altijd al willen weten hoe het gepeupel in de middeleeuwen leefde? Zet je schrap voor een plaats en tijd waar zelfs God niet het verschil kan maken.

De naam Aleksei German is weinig bekend in het westen. Deze in 2013 overleden Russische cineast maakte slechts zes films, gekenmerkt door een eigenzinnige en obscure stijl, waarvan Hard to be a God zijn magnum opus is. Dit artistieke werkstuk is gebaseerd op de gelijknamige vertelling van de gebroeders Arkadi en Boris Stroegatski, die vaak Russische sprookjes mengden met een fictief universum en ondertussen niet schroomden het communistische systeem van de Sovjet-Unie op de hak te nemen.

Recensie Hard to be a God

Ziel en zaligheid
Vier jaar na het verschijnen van hun boek in 1964 schreef Aleksei German samen met zijn vrouw Svetlana Karmalita het scenario van Hard to be a God, dat nu bij de release, bijna een halve eeuw (!) later, misschien minder welsprekend is dan aanvankelijk werd bedoeld. Dit neemt niet weg dat German er zijn hele ziel en zaligheid in heeft gelegd. In 2000 begon hij met de eerste opnames en na zijn dood maakten zijn echtgenote en zoon deze unieke film af.

Nooit eerder in de filmgeschiedenis kwam het dagelijkse leven en de barbaarsheid van de donkere middeleeuwen zo uitvoerig en ongelooflijk gedetailleerd voorbij. De uitbraak van de pest en de griezelige processie van godsdienstige zelfkastijders in Ingmar Bergman’s meesterwerk The Seventh Seal (1957) en de obligate seksuitbarstingen in Paul Verhoeven’s tussendoortje Flesh + Blood (1985) zijn peanuts vergeleken met de overdaad aan kunstzinnige smerigheid in Hard to be a God. Modder, rochels, kots, bloed, pis, kwijl, stront en ingewanden vliegen je bijna drie uur lang om de oren.

Minutieus omvangrijk
Niet vreemd dat er zo lang aan de film is gewerkt, want de filmset oogt in zijn minutieuze omvangrijkheid volstrekt authentiek. De duivelse schilderijen van Hiëronymus Bosch lijken wel naïeve kindertekeningen vergeleken met de bedrijvige en snel wisselende taferelen in Hard to be a God. De zwart-wit beeldkaders zijn overweldigend sfeerrijk en de cameravoering is origineel: regelmatig worden er rekwisieten voor de lens geplaatst (de hangende touwen en rondfladderende kippen gaan op den duur wel wat vervelen), terwijl de handelingen op de achtergrond in hoog tempo met bijna non-stop dialoog verdergaan. Aan de oneindige stoet van vaak plotsklaps opdoemende karakterkoppen, van vermakelijk tot afgrijselijk, had zelfs Federico Fellini een puntje kunnen zuigen.

Recensie Hard to be a God

Naast de aanhoudende orgie van eten, drinken, uitspugen en geweld in deze middeleeuwse drek, wordt er heel veel geroken: aan elkaar en aan dingen. Je zou bijna vergeten dat er ook nog een verhaal is. Dat is er wel, maar lijkt compleet ondergeschikt aan de stortvloed van vunzigheden en is nauwelijks te volgen als je de inhoud van het boek niet kent.

Hoewel het misschien moeilijk te rijmen valt is Hard to be a God heuse sciencefiction over een toekomstige beschaving. Men ontdekt een planeet waarop de mensen leven zoals de aardbewoners acht eeuwen geleden. In het geheim worden er wetenschappers, waaronder onze (jazz spelende) hoofdpersoon Don Rumata, naartoe gezonden. Zij moeten onderzoeken óf en hóe hun eigen beschaving kan terugkeren in de tijd. Don Rumata fungeert als een van de ‘Goden’, die zich in een onmogelijke uitdaging werpt.

 

2 augustus 2015

 

MEER RECENSIES

 

Hiroshima mon amour

Posted on

*****

recensie  Hiroshima mon amour

De beladen kracht van herinneren

door Cor Oliemeulen

Net voor zijn overlijden gaf regisseur Alain Resnais zijn goedkeuring aan de digitaal gerestaureerde versie van Hiroshima mon amour. Dit klassieke drama over de kracht van herinneringen en de wens om te kunnen vergeten, krijgt precies zeventig jaar na de atoombom op Hiroshima een re-release.

“Soms moeten we vermijden te denken aan de problemen die het leven biedt. Anders stikken we”, zegt de vrouw tegen de man. Ze hebben elkaar de avond daarvoor ontmoet in een bar in Hiroshima, samen de nacht doorgebracht en praten over hun verleden en onzekere toekomst. Problemen heeft het leven hen volop gegeven. De man, een Japanse architect, is getuige geweest van de atoombom op Hiroshima, terwijl de vrouw, een Franse actrice, destijds van haar Bourgondische geboortestadje Nevers naar Parijs moest vluchten, weggehoond en kaalgeschoren omdat ze een verhouding had gehad met een Duitse soldaat. Haar geliefde werd doodgeschoten en nu veertien jaar later doet de architect aan hem denken. De architect heeft andere gevoelens: hij is op slag verliefd op de actrice en dringt aan dat zij bij hem blijft. Wat volgt is een ontdekkingstocht door de ziel.

Recensie Hiroshima mon amour

Literair
Hiroshima mon amour was in 1959 het speelfilmdebuut van Alain Resnais en sloeg in als een bom. Als een van de pioniers van de revolutionaire nouvelle vague-beweging, waarin regisseurs alle traditionele filmwetten overboord gooiden, was Resnais vier jaar eerder al bekend geworden met zijn krachtige, experimentele en vooral niets verhullende korte Holocaust-documentaire Nuit et brouillard. Resnais zette het thema van de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog voort in een filmdrama dat voor die tijd uiterst modern was: het hoofdpersonage deelt haar diepste gevoelens met de kijker in een literair verhaal waarin heden en verleden, alsook het schakelen tussen locaties, naadloos in elkaar overlopen.

Literair, omdat het scenario en de dialogen zijn geschreven door Marguerite Duras, vertegenwoordiger van de Nouveau Roman, een stroming die gelijktijdig floreerde met de nouvelle vage, een nieuw maatschappijbeeld presenteerde en afrekende met de conventionele romanvorm. De eigen verbeelding en de persoonlijke reflectie van het personage, dat de neiging heeft het verleden te reconstrueren, staat centraal. Duras schreef voor Hiroshima mon amour poëtische teksten die de gekwelde actrice vooral in het begin van de film (als ze samen nagenietend in bed liggen) vol overtuiging declameert, soms kort onderbroken door de architect die haar tevergeefs op andere gedachten wil brengen. Alain Resnais integreert de dialogen subliem in een psychologisch relatiespel, wat hij in zijn volgende monumentale film, L’année dernière à Marienbad, verder, maar mysterieuzer, zou uitwerken.

Recensie Hiroshima mon amour

Onmogelijke liefde
De Franse actrice (naturel gespeeld door Emmanuelle Riva, die ruim een halve eeuw later opnieuw mocht schitteren in het veel bekroonde Alzheimer-drama Amour) bezoekt Hiroshima om er een scène voor een vredesfilm op te nemen. Het is de bedoeling dat ze de volgende dag weer zal vertrekken, maar haar spontane liefdesverhouding met de architect (Eiji Okada, Suna no onna) werpt haar terug in haar verleden en maakt haar toekomst plots onzeker. Veertien jaar na haar vertrek uit Nevers beleeft ze opnieuw een onmogelijke liefde, zo realiseert zij zich.

Het romantische drama Hiroshima mon amour, dat wordt gevoed en gevormd door een beladen geschiedenis, lijkt na al die jaren niets aan zeggingskracht te hebben ingeboet. Natuurlijk, het tempo is vrij laag (Resnais’ vakbroeders Godard en Truffaut schakelden veel sneller een tandje bij), maar juist hierdoor biedt dit postmoderne meesterwerk alle ruimte om met de actrice mee te mijmeren, tot ver na het open einde. Als zij destijds ‘De Kracht van het Nu’ van spiritualiteitsgoeroe Eckhart Tolle op haar nachtkastje zou hebben gehad, was haar leven vast een stuk draaglijker geweest.

 

31 juli 2015

 

MEER RECENSIES

Héritiers, Les

Posted on

****

recensie  Les Héritiers

Zeventig jaar na de Eed van Buchenwald

door Cor Oliemeulen

Leraar stimuleert leerlingen tot onverwachte daden. Een bekend, doch dankbaar thema dat in Les Héritiers op inspirerende wijze wordt uitgewerkt.

Wie op de middelbare school een goede geschiedenisdocent had, mag zich gelukkig prijzen. Het verleden bepaalt de toekomst, en gevoed met enige historische kennis kun je gebeurtenissen in het heden beter in perspectief plaatsen. Als zo’n docent dan ook nog weet om te gaan met lastige leerlingen van verschillend allooi, respect afdwingt en ruimte voor discussie biedt, kan daaruit soms iets heel moois en waardevols ontstaan.

Recensie Les Héritiers

Fantastisch naturel
Onze geschiedenisdocent heet Anne Anglès, lerares van een middelbare school nabij Parijs die haar leerlingen enthousiasmeerde deel te nemen aan de ‘Nationale Wedstrijd van het Verzet en de Deportatie’. Enkele jaren later wist een van die leerlingen op zijn beurt regisseur Marie-Castille Mention-Schaar enthousiast te maken om zijn zelf geschreven scenario over dit project te verfilmen. Onze leerling heet Ahmed Dramé, die in Les Héritiers de rol van Malik speelt. De lerares in de film heet Anne Gueguen, fantastisch naturel neergezet door Ariane Ascaride (Les neiges du Kilimandjaro, 2011). Tussen de leerlingen zitten slechts enkele acteurs, de rest zijn gewone scholieren die er lekker op los mogen improviseren.

Net als in het bejubelde documentaire-achtige Entre les murs (2008) speelt Les Héritiers zich hoofdzakelijk binnen de muren van een klaslokaal af – in één van de schaarse buitenschoolse scènes zien we dat moslim Malik gaat zorgen voor een joodse papegaai – maar kent het verhaal minder conflictsituaties tussen leerling-docent en leerlingen onderling. De school van mevrouw Gueguen herbergt 29 nationaliteiten, wat het des te delicater maakt om alle leerlingen op één lijn te krijgen om de wedstrijd te kunnen winnen. Iedereen heeft een andere beleving van het project, dat moet gaan over getuigenissen van kinderen van Joden en zigeuners.

Recensie Les Héritiers

Getuigenissen
Les Héritiers toont op indringende en inspirerende wijze hoe een groep jonge mensen, aangestuurd door een bevlogen lerares, na horten en stoten geleidelijk aan beter gaat samenwerken, naar elkaar groeit en uiteindelijk het heft in eigen hand neemt. De Holocaust – de rol van kinderen in het bijzonder – laat natuurlijk weinigen onberoerd. Zo maakt een bezoek aan het herdenkingsmuseum grote indruk en levert de getuigenis van een (echte) overlevende in het klaslokaal kippenvel en tranen op. Het project dat begint met het gemakzuchtig kopiëren van stukken tekst op Wikipedia en een collage van met nummers getatoeëerde armen, ontwikkelt zich tot een werkstuk met originele ideeën en getuigenissen van kinderen in nazikampen die later beroemd zijn geworden. Of ze de wedstrijd daadwerkelijk zullen winnen, is van minder belang.

Als je cynisch bent, zou je de boodschap van Les Héritiers utopisch kunnen noemen, want heftige confrontaties blijven uit en buiten het leslokaal gaan de tieners vast minder vredelievend met elkaar om. Dat neemt niet weg dat de jongeren de toekomst in handen hebben: door zich te identificeren met hun leeftijdsgenootjes in de nazikampen staan zijn nu voor dezelfde verantwoordelijk als de 21.000 mensen tijdens een herdenkingsplechtigheid op 19 april 1945 toen het concentratiekamp Buchenwald werd bevrijd. Zij legden de Eed van Buchenwald af (voorgelezen in de Franse, Russische, Poolse, Engelse en Duitse taal). ‘De opbouw van een nieuwe wereld van vrede en vrijheid is ons doel. Dat zijn wij onze vermoorde kameraden, hun familieleden schuldig. Wij zweren!’

 

4 april 2015

 

MEER RECENSIES

Hobbit: The Battle of the Five Armies, The

Posted on

*****

recensie  The Hobbit: The Battle of the Five Armies 

Een waardig afscheid van Midden-Aarde

door Karina Meerman

The Battle of the Five Armies is een ‘one last hurrah’ voor het Midden-Aarde van Peter Jackson. Werkelijk iedereen schittert nog één keer op het grote doek, voordat het allemaal voorbij is. 

Aan het eind van The Desolation of Smaug lieten we de hobbit en een paar dwergen achter in een door draak bedreigd Meerstad en Thorin Eikenschild (Richard Armitage) was op weg naar Erebor om zijn berg te claimen. The Battle of the Five Armies pakt de draad direct weer op. In het belaagde Meerstad ontpopt Bard (Luke Evans) zich tot een leider van mensen. Zijn heldenmoment is het eerste in deze film waarvan iedereen er eentje lijkt te hebben. Zelfs lafbekken als de Meester (Stephen Fry) en Alfrid (Ryan Gage) worden nog even prettig uitvergroot voor ze voorgoed uit ons leven verdwijnen. We zien ook een hele andere kant van Galadriel (Cate Blanchett) in een confrontatie met de dodenbezweerder. En wanneer Saruman (Christopher Lee) tegen het gezelschap zegt dat hij wel met die Sauron zal afrekenen, weten wij allang dat de ellendeling dat niet gaat doen. Maar dat is een andere trilogie.

Recensie The Hobbit: The Battle of the Five Armies

Drakenziekte
Onder leiding van Bard trekken de mensen naar de eenzame berg, waar Thorin zich heeft verschanst. Hij blijkt bevangen door de drakenziekte: een alles verterende jaloezie om zijn goud te behouden. Hij riskeert zelfs liever oorlog met elfenkoning Thranduil (Lee Pace) dan dat hij ook maar één gouden munt kwijtraakt. Met het elfenleger voor de poort, roept Thorin de hulp in van zijn neef Dain (Billy Connolly, die in deze film eindelijk het uiterlijk heeft dat bij zijn stem past). Terwijl een dwergenleger zich opmaakt om de berg te verdedigen tegen elfen en mensen, verzamelt de dodenbezweerder zijn eigen legers. Onder aanvoering van Azog (Manu Bennett) en Bolg (John Tui) marcheren aardmannen, orks en andere onprettigheden richting het goud. En daar hebben we dan de vijf legers.

Bilbo
The Battle of the Five Armies kan gezien worden op IMAX-grootte, in 3D, met een hoge beeldjessnelheid (HFR) en in surround-sound. Dat is misschien ook het beste, met de duikvluchten die de camera neemt langs Nieuw-Zeelands panorama en de overzichtsbeelden van de veldslag. Geen idee hoe dat zich zal vertalen naar klein scherm. Dat trekt dan misschien de aandacht naar de kleinere verhaallijnen: de aantrekkingskracht tussen Kili (Aiden Turner) en Tauriel (Evangeline Lilly); het verdriet van Balin (Ken Stott) om de drakenziekte; de spanning tussen Thranduil en Legolas (Orlando Bloom); de vriendschap tussen Thorin en Bilbo (Martin Freeman). Vooral dat laatste verdient onze aandacht, want Bilbo dreigt een beetje in de verdrukking te raken in al dat oorlogsgeweld. En dat terwijl hij de naamgever is van het grote verhaal.

Recensie The Hobbit: The Battle of the Five Armies

Wat deze film vooral doet, is The Hobbit ferm vastknopen aan The Lord of the Rings, terwijl elke losse draad wordt afgehecht. Het begon allemaal met één zinnetje, dat J.R.R. Tolkien uit verveling schreef tijdens het nakijken van Engels huiswerk. “In een gat in de grond, daar woonde een hobbit.” Dertien jaar na de eerste film van Peter Jackson, is de hobbit weer terug in zijn huis. En wat een avonturen hebben we mogen zien.

 

8 december 2014

 

MEER RECENSIES

Horns

Posted on

**

recensie  Horns

Gevallen engel op wraaktocht

door Wouter Spillebeen

Halloween betekent het verschijnen een hoop obligatoire horrorfilms. In het geval van Alexandre Aja’s late aanvulling Horns betekent dat vooral een fantasiefilm die onterecht dat stempel krijgt toebedeeld. 

De film mag een beetje flauw zijn om echt horror te zijn, Horns is toch niet de eerste poging van de Franse regisseur Aja. In 2006 maakte hij een best succesvolle remake van de klassieker The Hills Have Eyes en in 2010 toonde hij dat je het genre niet altijd serieus moet nemen met zijn zelfbewuste, maar minder gesmaakte Piranha 3D. Met Horns verfilmt hij het gelijknamige boek van Joe Hill, de zoon van The Shining-auteur Stephen King. 

Recensie Horns

Iedereen ziet Ig Perrish (geacteerd door Harry Potter himself, Daniel Radcliffe) als iemand die onbestraft een moord heeft gepleegd. Zijn vriendin is niet meer en alles wijst erop dat hij haar heeft vermoord. Hij houdt zijn onschuld vol, enkel zijn vriend en advocaat Lee lijkt hem te geloven. De plot van Horns doet denken aan die van Finchers nieuwe Gone Girl, die andere boekverfilming die al diepte uit beproefde bronnen. De twist: de rouwende jongeman krijgt ineens duivelachtige hoorns op zijn voorhoofd die ervoor zorgen dat de meest zondige kantjes van al zijn gesprekspartners bovenkomen. Ig is een kruising tussen Maleficent (de heks uit Doornroosje) en een gevallen engel. Zijn enige doel: achterhalen wie zijn geliefde Merrin (Juno Temple) heeft vermoord. 

Zonden
De problemen met de film beginnen bij de krachten van Ig. Het is volstrekt onduidelijk welk effect de hoorns hebben op omstanders. Wordt iedereen ineens overdreven eerlijk? Krijgen mensen door de hoorns een drang om te zondigen? Krijgt Ig een enorme overtuigingskracht? In elke conversatie lijken de effecten te verschillen. Toch weet Ig meteen hoe zijn nieuwe bizarre gaven werken en hoe hij die ten goede kan aanwenden. Bovendien lijkt de film de latente homoseksualiteit van twee agenten in hetzelfde rijtje te plaatsen als de neiging tot verwonden, verkrachten en vermoorden van andere personages. 

Recensie Horns

De religieuze symboliek in Horns is meteen duidelijk. Alsof de duivelshoorns, nummerplaten die verwijzen naar Bijbelverzen, verwijzingen naar de hoofdzonden en prominente kruisbeeldjes niet genoeg waren, leggen enkele personages én een irritante en overbodige voice-over nog eens flagrant uit wat de beelden betekenen. Het principe ‘show, don’t tell’ betekent blijkbaar niets meer. De geanimeerde slangen lijken op overschotjes van de lachwekkende animaties uit Piranha 3D en de film begaat ook nog eens de zonden die collega Alfred Bos al beschreef in zijn recensie van Gone Girl:
“…behoorlijk clichématige verwikkelingen rond overspannen media, het makkelijk te manipuleren Volksempfinden en nihilistische advocaten.” 

(Bijna) vlekkeloos
Maar wonder boven wonder, er valt ook iets positiefs te vermelden over Horns. Jawel, Radcliffe acteert helemaal niet slecht, in tegenstelling tot zijn non-prestatie in de remake van The Woman in Black in 2012. Een vrij opmerkelijke prestatie aangezien de jonge Brit nu met een (bijna) vlekkeloos Amerikaans accent acteert. Met uitzondering van James Remar (iets aan zijn eeuwig portret van de vaderfiguur – zie Jericho  en Dexter  – irriteert) lijken de meeste acteurs zich goed te voelen bij hun rol. Laten we hopen dat Radcliffe door deze film meer serieuze personages krijgt toebedeeld. Met een beter verhaal en strakkere regie had hij een kans gehad om uit te blinken in Horns.

 

9 november 2014

 

MEER RECENSIES

Hector and the Search for Happiness

Posted on

**

recensie  Hector and the Search for Happiness 

Midlifecrisis zoektocht naar de betekenis van geluk

door Nanda Aris

In Hector and the Search for Happiness gaat een man van middelbare leeftijd op zoek naar de betekenis van geluk, zodat hij zijn psychiatrische patiënten weer kan helpen. Hij reist de wereld over en komt in veel verschillende, soms onvoorstelbare, soms grappig bedoelde situaties terecht, voordat hij erachter komt wat gelukkig zijn echt betekent. 

Hector and the Search for Happiness is geregisseerd door Peter Chelsom, die we kennen van Serendipity, Shall We Dance en Hannah Montana: The Movie. Mierzoete films, dus het ligt in de lijn der verwachting dat zijn jongste film van een fijn laagje Hollywood-clichés voorzien wordt. De film is gebaseerd op de gelijknamige internationale bestseller uit 2002 van de Franse psychiater en schrijver Francois Lelord. 

Recensie Hector and the Search for Happiness

Comfort
Hector (Simon Pegg: Shaun of the Dead, Star Trek: Into Darkness) is een gelukkige man, met een geordend, comfortabel en weinig spannend leven. Als Londense psychiater luistert hij naar zijn patiënten, maar steeds vaker kan hij moeilijk het geduld opbrengen om naar het geklaag van hen te luisteren. Want wat is het belang van zijn werk als hij zijn patiënten elke week ziet, maar zij niet beter worden? Een eigentijds gegeven: rijke, maar ontevreden mensen. 

Hij vraagt zich af wat gelukkig zijn precies inhoudt, en vraagt het zijn perfecte vrouw Clara (Rosamund Pike: Wrath of the Titans, Jack Reacher). Zij schrikt, omdat ze denkt dat hij niet meer van haar houdt. Ze denkt dat het komt omdat ze geen moeder wil worden. Weer een eigentijds gegeven: volwassenen die moeite hebben grote beslissingen in hun leven te nemen. Wanneer Hector aankondigt dat hij op reis wil in zijn eentje, om uit te zoeken wat mensen gelukkig maakt, geeft Clara hem carte blanche  in deze zoektocht. 

Rondreis
En zo begint zijn reis, van Azië naar Afrika, en van Amerika uiteindelijk weer terug naar Londen. Hector komt in veel verschillende situaties terecht: van luxe nachtclub naar monniken, naar ‘Afrika’ met prachtige uitgestrekte landschappen, een beangstigende vlucht in een vliegtuig, en een drugsbaron wiens vrouw hij helpt. Hij wordt ontvoerd en ontsnapt ternauwernood aan de dood; ondanks de ernst van de situatie, totaal niet geloofwaardig, door het gebruik van humor en luchtigheid. Hector besluit op bezoek te gaan bij zijn vroegere liefde in Amerika. Daar komt hij er uiteindelijk achter wat geluk echt betekent, een nogal clichématig einde van de film. 

Deze film doet veel denken aan andere ontdekkingsreisfilms als The Secret Life of Walter Mitty (Ben Stiller, 2013), Eat Pray Love (Ryan Murphy, 2010) en The Bucket List (Rob Reiner, 2007). In al deze films gaan mensen op reis, om dingen te doen die ze nog niet eerder gedaan hebben, of gezien hebben, om geprikkeld te worden, spanning te ervaren, en het leven ten volste te leven. 

Recensie Hector and the Search for Happiness

Flauw
Hector and the Search for Happiness is op sommige momenten tenenkrommend. Zoals wanneer een restauranteigenaresse tegen Hector zegt dat ze graag geluk wil ervaren: ‘I want happiness’, wat met een zwaar accent klinkt als ‘I want a penis’. 

Aan actie geen gebrek, maar impact maakt het niet. Ondanks aardig acteerwerk (onder andere van onze ‘eigen’ Barry Atsma) is de film niet geslaagd. Soms slaan de grappen aan, maar vaker is de humor flauw. De tekeningen die Hector maakt in zijn notitieboekje zijn leuk, sommige van de oneliners over geluk zijn waar en zetten aan het denken, maar van een aantal belerende quotes die regelrecht uit een zelfhulpboek lijken te komen gaan de haren werkelijk overeind staan. Van het bedoelde feelgood-gevoel is uiteindelijk te weinig sprake. 

 

5 oktober 2014

 

MEER RECENSIES

Hotell

Posted on

**

recensie   Hotell

Escapistische expeditie

door Suzan Groothuis 

Een ogenschijnlijk perfect leven verandert na een moeizame bevalling. In het Zweedse Hotell krijgt dit gegeven een eigenzinnige draai, maar de combinatie van licht absurdisme en drama pakt niet goed uit. 

Hotell laat ons vluchtig kennismaken met Erika (Alicia Vikander). Een jonge, knappe vrouw die alles lijkt te hebben. Maar na een moeizame en pijnlijke bevalling verandert haar leven plotsklaps. Erika belandt in een depressie en kan de zorg voor haar zieke baby niet aan. Ze belandt in een therapiegroep, waar ze stilletjes de problemen van de anderen aanhoort. Pas wanneer een van de groepsgenoten de wens uit eens in de huid van een ander te willen kruipen, grijpt dit Erika aan. Precies dat is wat zij voelt en ervaart. Ze wil niet een leven met een kind aan de slangen. In plaats daarvan voelt Erika de drang om te ontsnappen: haar innerlijke zelf verplaatsen, alsof je van hotel naar hotel gaat. 

Recensie Hotell

Die vergelijking brengt haar groepsgenoten op een idee. Zij sporen Erika aan het gewoon te doen en eventjes uit het alledaagse te stappen. Beter nog, ze gaan met haar mee! Zo staat Erika onverwachts met haar therapiegroep voor de uitdaging om haar zijn even te verruilen voor spanning en avontuur. Al snel checken ze in bij een hotel, waar ze – aangewezen op elkaar – hun problemen op een andere manier onder ogen zien. 

Ieder zijn worstelingen
Het dramatische begin van de film, waarin de bevalling een zichtbaar pijnlijke ervaring is en de relatie met Erika’s vriend danig onder druk komt te staan, slaat om wanneer de hotelexpeditie begint. Regisseur Lisa Langseth voert de kijker langs een scala van licht absurdistische ervaringen. Hierbij draait het niet langer om Erika, ook de problemen van haar therapiegroepsgenoten komen aan bod. Rikard bijvoorbeeld, met zijn sadomasochistische trekjes en moedercomplex. Of de jonge en onzekere Ann-Sofi, die nooit gezien of opgemerkt wordt. En dan de stille Peter en de eenzame Pernilla, die stiekem hunkert naar seks met een getrouwde man. 

Wensen en behoeften worden besproken, uitdagingen bedacht en uitgevoerd. De licht absurdistische toon van de film doet wat denken aan Lars von Triers The Idiots (1998). In die film wordt uitdaging gezocht in het naar boven brengen van de ‘innerlijke idioot’, waarbij de personages breken met geldende normen en waarden. In Hotell worden ook de grenzen opgezocht, maar is het doel anders: ieder moet een manier vinden om met zijn problemen om te gaan. 

Recensie Hotell

Vooral leegte
Waar Von Trier vooral de confrontatie en ongemakkelijkheid opzoekt, is Langseths film een stuk luchtiger. Haar Hotell is een tijdelijke ontsnapping, die weer kracht geeft om het gewone leven in te stappen. Toch werkt de film niet. Ondanks het belichten van hun onzekerheden en problemen willen de personages maar niet dichter tot de kijker komen en beroeren. Het zijn vooral mensen met specifieke problemen, die dermate uitvergroot worden dat de verbinding met de kijker verdwijnt. De finale, waarin een escalatie emotie en verbondenheid beoogt, doet geforceerd aan.

Als kijker voel je slechts leegte. Daar kan zelfs de cast, waaronder karakteracteur David Dencik als Rikard (bekend van Tinker Tailor Soldier Spy en The Girl with the Dragon Tattoo) geen verandering in brengen. Wat overblijft, is een olijk, wat vreemd schouwspel met een dramatisch randje dat eerder irriteert dan aangrijpt. Nee, dan The Reunion (2013) van landgenoot Anna Odell: die slaagt er beter in door vanuit een originele invalshoek te tonen hoe je met persoonlijke worstelingen omgaat. 

 

5 augustus 2014

 

MEER RECENSIES

Homesman, The

Posted on

****

recensie  The Homesman

Karavaan van misère

door Wouter Spillebeen 

Tommy Lee Jones denkt niet aan genres wanneer hij films maakt, maar toch worden ze telkens als westerns omschreven. Ook The Homesman, een feministische terugblik op de Amerikaanse geschiedenis, ontsnapt die stempel niet.  

Mary Bee Cuddy (Hilary Swank) heeft een boerderij in Nebraska en vindt maar geen man. De meesten vergelijken haar schoonheid met een oude tinnen gieter, haar zelfstandige karakter is niet genoeg om iemand aan de haak te slaan. Drie vrouwen raken getraumatiseerd en worden gek door verschillende gebeurtenissen.

Recensie The Homesman

In het dorp kan niemand voor hen zorgen, in Iowa is een priester die hen kan helpen. Mary Bee neemt de taak op zich om de vrouwen in een koets te vervoeren, een taak die vele weken zal duren. Ze redt de oude George Briggs (Tommy Lee Jones) van de dood aan de galg, in ruil vergezelt hij haar op de zware tocht. Het desolate landschap brengt hen op het pad van indianen en schietgrage boerenjongens, maar de eenzaamheid is constant.  

Keiharde schets
The Homesman is gebaseerd op de gelijknamige roman van Glendon Swarthout uit 1988. De keiharde schets van het Westelijke Amerika uit de jaren 1850 is er geen van met wapens zwaaiende helden, maar van een strijd om te overleven. De redenen achter de geestesziekten van de drie gekke vrouwen komen in flashbacks stukje bij beetje aan het licht. Mary Bee is noodgedwongen alleen, de drie vrouwen werden door hun dominerende man of hun overweldigend verdriet de kop in gedrukt en Briggs is zowat vogelvrij verklaard. Niemand heeft het grote lot gewonnen, de karavaan is er een van misère en ongeluk.  

Hilary Swank speelde eerder Maggie Fitzgerald, een sterke, maar niet zeer aantrekkelijke vrouw in Million Dollar Baby van die andere westernlegende Clint Eastwood. Hoewel ze best gezien mag worden, lijkt de rol op haar lijf geschreven. In interviews gaf ze dan ook aan graag sterke en vrome vrouwen te spelen. Swank: “Velen zeiden me zelfs dat Mary Bee en Maggie Fitzgerald mooi zijn omdat ze echt zijn.”  

Jones is geboren voor het westerngenre, al denkt hij daar zelf anders over. “We hebben gewoon een zo goed mogelijke film willen maken. Ik begrijp het woord genre niet. Westerns? Ik weet niet echt wat dat betekent.”  

Recensie The Homesman

Beeld en klank
Voor de muziek in The Homesman deed Jones beroep op zijn eigen zoon, die uit de diepste krochten van de muzikale geschiedenis enkele deuntjes uit 1850 opdiepte, en de componist Marco Beltrami, met wie hij enkele instrumenten uitvond om de klanken zo uniek mogelijk te maken. Het lage gebrom en de sinistere ondertonen complimenteren het barre landschap in Nebraska perfect, beeld en klank werken in tandem om meteen over te brengen dat een tocht als deze helemaal geen lachertje is. Of deze film kan wedijveren met Jones’ opmerkelijke regiedebuut The Three Burials of Melquiades Estrada is nog maar de vraag, maar de harde en realistische geschiedenis over vrouwen in het oude westen is het zien helemaal waard.

 

22 juni 2014

 

MEER RECENSIES

Heli

Posted on

***

recensie  Heli

Mexicaans drugsgeweld treft onschuldigen

door Cor Oliemeulen

Zeer deprimerend realistisch drama over een jong gezin dat ongewild betrokken raakt bij Mexicaans drugsgeweld.  

Heli kent ten minste twee choquerende gebeurtenissen die volgens regisseur Amat Escalante functioneel zijn. In de openingsscène zien we hoe twee jongens bebloed achterin een truck liggen, vervolgens naar een brug worden gesleept om te fungeren als afschrikwekkende boodschap aan de bevolking. Echter het meest spraakmakend is de martelscène, die vooral op de mannelijke kijkers een onuitwisbare indruk zal nalaten – de afgestompte houding van jeugdige crackrokertjes die tijdens het emotieloos toekijken rustig een videospelletje spelen, is hierbij nog wel het meest verontrustend. De drugsoorlog in Mexico blijkt onderdeel van de dagelijkse werkelijkheid van onschuldige burgers.

Recensie Heli

Verkeerde keuze
Heli is een jongeman die zijn brood eerlijk verdient. Hij draait nachtdiensten in een autofabriek die lijkt neer geplempt in een dor en afgelegen gebied waar naderhand simpele huisjes voor de arbeiders zijn gebouwd. Heli probeert te zorgen voor zijn vrouw, pasgeboren kind en zijn zusje van twaalf. In vaak lange statische fragmenten, zoals we dat kennen van veel Mexicaanse films, leren we de personages heel langzaam kennen. Zo lijkt Heli’s vrouw Estela haar interesse in lichamelijke liefde te hebben verloren en wordt zijn zusje Sabrina verliefd op de enkele jaren oudere soldaat Beto.

We leren hoe Beto hardhandig en soms mensonterend wordt opgeleid als militair, want dat schijnt noodzakelijk te zijn nu het leger direct betrokken is bij de aanpak van de meedogenloze drugsbendes. Hij is getuige van de verbranding van een grote partij marihuana en cocaïne, onder aanwezigheid van notabelen en pers, zodat iedereen kan zien hoe goed de autoriteiten wel bezig zijn. Later in het verhaal maken we, bijna vanzelfsprekend, kennis met overheidscorruptie. Beto zoekt zijn afleiding bij Sabrina, droomt van een mooie toekomst, maar maakt de verkeerde keuze, waardoor hij Heli en diens familie in gevaar brengt.

Recensie Heli

Troosteloos
De troosteloze sfeer is gevangen in mooie cinematografie. De eerste helft van Heli is een rustig opgebouwd sociaal-realistisch drama dat toewerkt naar de eerste confrontatie met een drugsbende. En hoe gewelddadig de film soms ook is, middels vindingrijk camerawerk krijgen enkele fragmenten een bijna artistiek karakter. Bijvoorbeeld als we Estela met haar baby op de arm van de achterkant gefilmd door de open voordeur het huis zien betreden, de ravage en het bloedspoor ontwaren, waarna ze achteruit terug naar buiten loopt en tegen de muur als een mentaal wrak op de grond zakt. Of het surrealistische shot van een jeep met gewapende, gemaskerde mannen die plotseling heel groot lijkt als hij precies op tijd tot stilstand komt voor de stokstijve Heli.

Debutant Armando Espitia speelt de titelrol misschien teveel ingetogen, maar aan zijn geloofwaardigheid, het realistische karakter van het verhaal en de sombere toekomst van de Mexicaanse jeugd hoeft geen moment te worden getwijfeld. Heli stemt verre van vrolijk, maar biedt genoeg stof tot nadenken en discussie.

 

20 juli 2014

 

MEER RECENSIES

Hard Day’s Night, A

Posted on

*****

recensie  A Hard Day’s Night

Stroomstoot tussen werkelijkheid en fictie

door Alfred Bos 

Op 6 juli 1964 ging de eerste speelfilm van The Beatles in roulatie. Toen was het een regelrechte sensatie en na vijftig jaar weet het werkstuk van regisseur Richard Lester nog immer te overtuigen als een van de beste muziekfilms ooit gemaakt.  

Gedraaid in het voorjaar van 1964, tijdens de hoogtijdagen van de Beatlemania en kort nadat John, Paul, George en Ringo – zoals iedereen hen toen kende – door het Amerikaanse publiek, jong en oud, aan het hart waren gedrukt, vormen A Hard Day’s Night, film en gelijknamig album, het hoogtepunt van de eerste fase in de roemrijke loopbaan van het viertal uit Liverpool.  

Recensie A Hard Day’s Night

De film is een glorieus succes, het bijbehorende album eveneens. De derde langspeler van The Beatles is hun eerste met uitsluitend eigen composities en tevens de beste uit de eerste act van het Fab Four-verhaal. Enkele maanden daarvoor had John Lennon een verhalenbundel met tekeningen gepubliceerd, In His Own Write. Op 6 juli ging de film in Londen in première en lag de langspeler in de winkel. In de zomer van 1964 leek het alsof de Beatles alles konden.  

Quasi-docu
De grote kracht van A Hard Day’s Night – en tevens de reden waarom hij vijftig jaar later nog steeds overtuigt – is dat de film draait om waar The Beatles goed in zijn: zichzelf vermaken – het verbale vuurwerk tussen de vier is legendarisch – en muziek maken. Het publiek is de lachende derde. Het verhaal van de film blijft dicht bij de werkelijkheid van de Fab Four, zonder een documentaire te worden. In 1964, een tijd waarin het idee van mediaverzadiging nog sciencefiction was, werkte het voor de miljoenen Beatles-fans als een langgerekte quasi-docu.  

A Hard Day’s Night volgt The Beatles tijdens de voorbereidingen van een tv-optreden. Het viertal reageert laconiek op de horden gillende meisjes en de niet begrijpende tv-regisseur. Tijdens de repetities vertolken ze nieuwe nummers, die de eerste kant van het derde Beatles-album vormen. De scènes in en rond de kleedkamers worden onderbroken door terzijdes rond Pauls zogenaamde opa en een zoekgeraakte Ringo.  

Recensie A Hard Day’s Night

Gewaagde beeldtaal
Regisseur Richard Lester gebruikt een beeldtaal die in 1964 voor een publieksfilm ronduit gewaagd was. Weinig statische shots, snelle montage, extreme close-ups, bewegende camera (ook in kleine ruimtes) en zelfs helikoptershots. Het is de beeldtaal die nadien gemeengoed zou worden en de film, ondanks het patina van vervlogen actualiteit, fris houdt. Over de muziek kan geen twijfel bestaan, het titelnummer bruist van een vitaliteit die vijftig jaar na dato nog steeds werkt als een stroomstoot. Voor velen was het indertijd de aansporing om te breken met de lifestyle van hun ouders, het startschot voor een ‘happening’ jaren zestig.  

A Hard Day’s Night is even origineel en eigenzinnig als het befaamde akkoord (een F met een toegevoegde G) waarmee film en album aftrappen. De keuze voor zwart-wit was indertijd een tikje archaïsch, maar werkt nu in het voordeel: beter geconserveerd, meer authenticiteit. Ook de absurdistische humor is raak en volkomen in de geest van de Fab Four. Het werkte inspirerend op bijvoorbeeld het team dat later Monty Python zou vormen. Kortom, alles aan A Hard Day’s Night treft doel. De film groeide uit tot het ijkpunt waaraan muziekfilms zich konden meten.  

A Hard Day’s Night is opnieuw uitgebracht op dvd in een gerestaureerde, digitale kopie met drie audio opties: mono, stereo en 5.1 surround, verzorgd door Giles Martin, zoon van de oorspronkelijke producer George Martin. De gerestaureerde film draait tevens in enkele bioscopen.

 

3 juli 2014

 

 

MEER RECENSIES