Draken en deuntjes

***

recensie Draken en deuntjes

Draken, ridders, koningen en een eenhoorn

door Nanda Aris

Vijf verschillende verhalen voor kinderen vanaf vijf jaar waarin fantasie – naast draken, ridders en koningen – het overkoepelde thema is. 

De Belgische Arnaud Demuynck heeft vooral als producent, maar ook als regisseur en schrijver meerdere korte films op zijn naam staan. Zo maakte hij Signes de Vie (2004) en Le parfum de la carotte (2014), beide korte animatiefilms, de eerste niet voor kinderen, de tweede wel.

Draken en Deuntjes bestaat uit vijf verschillende muzikale kinderfilmpjes, van verschillende regisseurs. Dit zorgt voor afwisseling, maar ook voor minder uniformiteit.

Draken en deuntjes

Vlaams
De filmpjes in Draken en Deuntjes zijn Vlaams ingesproken, wat zorgt voor een lieve en zachte toon, maar wat wellicht ook voor onbegrip kan zorgen. Woorden als ‘pralinekes’, ‘geluimd’ en ‘troubadour’ kunnen lastige woorden zijn voor Nederlandse kinderen. Gelukkig draait het in deze filmpjes niet zozeer om de tekst, maar meer om het beeld.

De eerste korte film is van Anaïs Sorrentino, Draken en Kant (2015). Over een meisje dat thee drinkt met haar vriendinnetjes, maar liever zou vechten met haar zwaard.

De tweede korte film Drakenjacht (2015) is van Arnaud Demuynck zelf, en vertelt over een zusje dat niet met haar broertjes mee mag op drakenjacht. Het lijkt alsof het verhaal het gender neutrale debat aan wil snijden door de broertjes te laten zeggen dat hun zusje niet mee mag op drakenjacht, want ‘draken jagen is niet voor kleine meisjes’. Het wordt niet geheel opgelost, want het zusje mag nog steeds niet mee op drakenjacht, ook al vindt ze al snel haar eigen draak.

Koningen
Het derde filmpje is van Madina Iskhakova, De nachtvrouw (2015), en gaat over drie buffels en een vrouw die samenwonen in een huis. Zodra het donker wordt, zijn ze alle drie binnen en sluiten ze ramen en deuren. Maar op een avond vergeten ze een raam te sluiten.

Dit filmpje zou wel eens te spannend kunnen zijn voor kleine kinderen, de nachtvrouw is angstaanjagend, en de angst wordt aangewakkerd door de voice over die zegt: ‘Zoals alle mannen en vrouwen ter wereld waren ze bang voor de diepdonkere, sombere nacht’. Het eindigt goed gelukkig, voor de kinderen die niet halverwege afgehaakt zijn.

Draken en deuntjes

In De eenhoorn (2017) van Rémi Durin wil een koning het witte wezen, een eenhoorn, dat hij tegenkwam in het bos tijdens een wandeling, als huisdier. De muziek van dit filmpje is prachtig.
Het laatste filmpje, De wind in het riet (2016) is het langst, 26 minuten, en is wederom van Arnaud Demuynck, in samenwerking met Nicolas Liguori. Het gaat over een koning die muziek heeft verboden, de vriendschap tussen een troubadour en een meisje, en hoe zij er samen voor zorgen dat er weer muziek gespeeld mag worden in het land.

Uil
Tussen de filmpjes door spreekt er een (Fabeltjeskrant-achtige) uil, die het geheel aan elkaar praat. De uil is soms een beetje te wijs, zoals wanneer hij zegt na De eenhoorn: ‘Het is niet omdat hij de koning is dat alles van hem is, of iemands leven van hem is. Begrijp je? Niets is belangrijker dan de vrijheid’.

Een vermakelijke film voor jonge kinderen, soms een beetje (te) spannend, soms qua tekst niet geheel te begrijpen, maar de fantasie en muziek van de filmpjes zal de kleintjes meenemen in de verhalen.
 

30 oktober 2017

 
MEER RECENSIES

Edge of Seventeen, The

****

recensie The Edge of Seventeen

Als verliefdheid en vriendschap het belangrijkste zijn

door Nanda Aris

Coming-of-age film over de jonge Nadine die om moet leren gaan met verliefdheid, vriendschap, familie en onzekerheid.

Kelly Fremon Craig maakt met The Edge of Seventeen haar eerste speelfilm, en niet onverdienstelijk. Ze is ook de schrijfster en producer van het verhaal. Voor haar film kreeg Craig verschillende nominaties en prijzen en dat maakt haar een veelbelovende regisseuse die we in de gaten moeten houden.

The Edge of Seventeen

Goed en slecht
Het verhaal is een typisch opgroeiverhaal, met echter één groot verschil in vergelijking met films als Clueless (1995) en Mean Girls (2004). The Edge of Seventeen kent geen enkel personage dat geheel slecht of geheel goed is. Nadine (Hailee Steinfeld) is leuk, maar enigszins egocentrisch, haar moeder (Kyra Sedgwick) begrijpt Nadine niet, maar wil wel graag een goede moeder zijn, en Nadine’s broer Darian (Blake Jenner, die ook speelt in Everybody Wants Some!! van Richard Linklater) lijkt de vervelende broer uit te hangen, maar bekommert zich wel degelijk om Nadine.

The Edge of Seventeen lijkt in oprechtheid van de personages veel Boyhood (ook van Linklater) en maakt in tegenstelling tot bijvoorbeeld Juno (2007) minder een karikatuur van zijn personages.

Door de grond zakken
Het verhaal start met de scène waarin Nadine haar geschiedenisleraar Bruner (Woody Harrelson) vertelt dat ze zichzelf van kant wil maken. Nadine wil zichzelf niet echt van kant maken, maar heeft een blunder begaan, en wil zoals elke tiener wel eens wil, het liefst door de grond zakken.

Hij is niet de meest tactische leraar, en zegt: ‘Good luck with that’. Harrelson speelt een grappige rol als stugge leraar, die toch niet zo stug blijkt te zijn. Een aantal scènes later deelt hij zijn cookie met haar en zegt hij dat ze zijn favoriete studente is.

Jeugd
De film vertelt hoe Nadine is opgegroeid, hoe ze bevriend is geraakt met haar zo’n beetje enige vriendin Krista (Haley Lu Richardson), hoe haar vader op jonge leeftijd overleed, kortom, haar jeugd in een notendop. Wat we hier vooral uit opmaken is dat Nadine niet zo sociaal en populair is als haar broer (‘There are two types of people in this world, the people who radiate confidence and natural excel at life, and the people who hope all those people die in a big explosion’). Zij lijkt meer op haar vader, en hij op zijn moeder.

Als zestienjarige zit Nadine zichzelf soms behoorlijk in de weg, en het wordt er niet makkelijker op als Krista besluit een relatie te beginnen met haar broer. Ze voelt zich verraden, en doet gemeen tegen Krista. Krista wil niet kiezen tussen Darian en Nadine, maar wanneer Nadine erop staat, is de vriendschap voorbij.

The Edge of Seventeen

Nadine neemt het zichzelf kwalijk, ook omdat ze zich nu eenzamer voelt dan ooit. Gelukkig is er nog wel de jongen naast haar in de klas, Erwin (Hayden Szeto), heimelijk verliefd op haar, waardoor ze uiteindelijk beseft dat ze niet de enige is die eenzaam is. Doordat ze vooral bezig is met haar eigen problemen, heeft ze dat niet direct in de gaten.

Opgroeien
De rol van Nadine wordt voortreffelijk gespeeld door de jonge Steinfeld, voor wie een mooie carrière in het verschiet ligt. Ze weet de soms ongemakkelijke, soms verleidelijke, onzekere opgroeiende tiener neer te zetten. Steinfeld is grappig (vooral wanneer ze in gesprek is met Bruner), serieus en geloofwaardig, bijvoorbeeld wanneer ze zegt dat ze geen vrienden heeft om haar lunch bij op te eten. Haar ogen stralen de onzekerheid uit waarmee de tekst gepaard gaat.

Een film om te gaan zien, alleen al doordat Craig haar personages echt laat voelen, waardoor we voor eventjes terug verlangen naar de goeie ouwe tijd waarin we tiener waren, onze problemen echt leken en verliefdheid en vriendschap het belangrijkst waren.
 

30 juli 2017

 
MEER RECENSIES

Taxi Driver

Taxi Driver: Een zelf opgelegde eenzaamheid

door Nanda Aris

De woensdagochtend tijdens mijn studie betekende film kijken in de bioscoop. Zo ook bekeken we Taxi Driver uit 1976 van Martin Scorsese. Meestal ging ik onvoorbereid de zaal in, een docent sprak voor de film altijd over het belang van de film. Ik had geen idee dat ik na het zien van deze film de zaal vrij verontrust zou verlaten.

Het idee voor het script kreeg Paul Schrader doordat hij net zelf gescheiden was, en zich eenzaam en depressief voelde. Het was nooit het idee om er een commercieel succes van te maken, Schrader schreef de film als therapie voor zichzelf. Daarnaast liet hij zich inspireren door de dagboeken van de 21-jarige Arthur Bremer, die in 1972 gouverneur George Wallace neerschoot.

Taxi Driver

Schrader dacht een film te maken over eenzaamheid, maar kwam er gaandeweg achter dat het niet zozeer alleen eenzaamheid was, als wel een zelf opgelegde eenzaamheid, met tegenstrijdige impulsen. En dat is juist wat ik uit de film haalde, en wat mij nogal beangstigde en verontrustte. 

Taxi
Travis Bickle, gespeeld door een voortreffelijke Robert de Niro, speelt een jonge oorlogsveteraan. Door slapeloosheid geteisterd besluit hij taxichauffeur te worden. “All the animals come out at night – whores, skunk pussies, buggers, queens, fairies, dopers, junkies, sick, venal. Someday a real rain will come and wash all this scum off the streets. I go all over. I take people to the Bronx, Brooklyn, I take ‘em to Harlem. I don’t care. Don’t make no difference to me. It does to some. Some won’t even take spooks. Don’t make no difference to me.”

Dit is tegenstrijdig: aan de ene kant vindt hij het gespuis, de junks en hoeren, aan de andere kant heeft hij geen moeite met het rijden door deze buurten en het bezoeken van pornografische films in de bioscoop.

Dates
Martin Scorsese-maand: Goodfellas - Goeie gasten
Wanneer hij de mooie blonde Betsy (Cybill Shepherd), die werkt voor senator Palentine, rondrijdt, besluit hij haar uit te vragen. De dates verlopen niet geheel soepel, vooral niet wanneer Bickle besluit haar mee te nemen naar een pornografische film.

Omdat Bickle boos is over de mislukte dates, besluit hij op een dag pistolen aan te schaffen, om de senator neer te kunnen schieten. Het boos zijn is niet de enige reden voor hem, het gaat hem er vooral om een ‘grote daad’ te verrichten. Hij voelt de behoefte om gezien en erkend te worden.

De beroemdste scène uit de film volgt: “Are you talking to me..?”, oefent Bickle in de spiegel het moment waarop hij zijn pistool tevoorschijn zal trekken om de senator te vermoorden. De grijns op zijn gezicht, over het feit dat hij iets zal doen wat indruk maakt, is verontrustend.

Verknipt
Uiteindelijk zal hij voor de piepjonge prostituee Iris (Jodie Foster) opkomen. Travis heeft haar ook eens rondgereden, en begrepen dat ze voor een pooier werkt. Hij besluit verhaal te gaan halen bij deze pooier, Sport (Harvey Keitel) genaamd.

Voor vele mensen eindigt de film gek, er wordt veel gespeculeerd over de bedoelingen van het einde van de film. Voor mij is het zo duidelijk als maar kan. Het is geen droom, het is realiteit. Mensen kunnen zo verknipt zijn…

De film was af, en het licht in de bioscoop ging aan. Ik stapte naar buiten met andere ogen. Zulke mensen bestáán, en opeens keek ik anders naar de man die me tegemoet kwam lopen, de man die me voorbij fietste, de man die in de supermarkt zijn boodschappen deed.

Taxi Driver

Goed en kwaad
De scheidslijn tussen goed en kwaad is zo dun voor Bickle, het gaat hem niet om goed of kwaad doen. Aandacht, daar draait het hem om. Bickle is een verknipte persoonlijkheid, heeft een kort lontje, en is sociaal gezien heel onhandig – hij krijgt het niet voor elkaar om een normale relatie met iemand op te bouwen. Een ongeleid projectiel, dat op elk moment uit kan barsten.

Zo is er het moment dat hij naast een man van de secret service gaat staan, en hem zegt dat hij interesse heeft om ook bij de secret service te komen. Dit doet hij echter zo onhandig (lang stilstaan naast de man zonder iets te zeggen, vragen welke wapens ze allemaal dragen, zijn grijns op het gezicht), dat de man van de secret service hem direct verdacht vindt. Bickle denkt zijn gegevens te geven zodat hij ook bij de secret service kan komen, maar in werkelijkheid schrijft de man Bickles gegevens neer omdat hij hem verdacht vindt.

Naast dat Bickle vreemd en raar is, is hij zielig. Hij wil dolgraag echt contact met mensen, maar krijgt dit niet voor elkaar. Hij zegt: “Loneliness has followed me my whole life. Everywhere. In bars, in cars, sidewalks, stores, everywhere. There’s no escape. I’m God’s lonely man…”
 

4 juli 2017

 
MEER MARTIN SCORSESE

Daughters of the Dust

***

recensie Daughters of the Dust

Verleden en toekomst

door Nanda Aris

We volgen verschillende generaties van de familie Peazant op de Sea Islands, voor de kust van North Carolina. Ze zijn onderdeel van de Gullah-gemeenschap, voormalige West-Afrikaanse tot slaaf gemaakten die veel van de Yoruba-tradities van hun voorouders hebben overgenomen. Het verhaal kent geen klassiek narratief: alles dat we zien heeft te maken met hun migratie naar het vasteland. 

In 1991 was Julie Dash de eerste zwarte vrouwelijke filmmaker met een grote bioscooprelease. Ze deed veel onderzoek en de film is dan ook een rijk historisch verhaal, met een educatief karakter. Daughters of the Dust gaat na zesentwintig jaar in een gerestaureerde versie in première.

Daughters of the Dust

Generaties
Nana Peazant (een mooie rol van Cora Lee Day) is de grootmoeder van de familie Peazant, vertegenwoordigt de oude tradities en is de link tussen oud en nieuw, het verleden en de toekomst. Dan is er Eula Peazant (Alva Rogers): zij is zwanger, maar haar man Eli (Adisa Anderson) twijfelt eraan of het kind van hem is, of door de verkrachting van een blanke man.

Twee andere familieleden, die thuiskomen voor de migratie naar het vasteland, zijn Yellow Mary en Viola Peazant, twee uitersten. Yellow Mary wordt door velen van de familie minachtend ontvangen; ze is een prostitué, en neemt haar blanke vriendin Trula mee. Viola daarentegen is een toegewijd Baptist en missionaris.

Ze hebben allen hun eigen verhaal, symbolisme en eigenschappen. Wat hen verenigt is het verleden, en de grote migratie die op komst is.

Cinematografie
De film ontving op het Sundance Filmfestival in 1991 de prijs voor Best Cinematography. Daughters of the Dust kent inderdaad prachtige beelden, onder andere van het bereiden van voedsel en veel mooie natuurshots, zoals een zoom out van een persoon zittend in een immense boom.

Daughters of the Dust

Naast de prachtige cinematografie kent de film een mooie mis-en-scène. Er zijn veel symbolen en verwijzingen naar het verleden van de gemeenschap. Zoals het gebruik van decoratie op graven, om de doden te begeleiden naar de andere wereld. Ook het gebruik van de kleur indigo, wat tijdens het werken met de verfstof aan de handen van de leden van de gemeenschap komt, verwijst naar de slavernij.

Symbolisme en identiteit
Naast dat dit de kracht van de film is, is het tevens de mindere sterke kant van de film. Er zijn zoveel verwijzingen, symbolen en spiritualiteit, die je als kijker niet direct begrijpt of ziet. Door het ontbreken van een sterk narratief en het gebrek aan actie, kan de film daarom, vooral aan het begin, ietwat traag aanvoelen. En die traagheid, en het gebrek aan narratief maakt de film minder gangbaar, maar wel artistiek. 

In een jaar waarin ook Moonlight en Fences uitkomen, is de timing van Daughters of the Dust niet slecht. Zowel Moonlight alsook Fences concentreren zich op leden van de Afrikaans-Amerikaanse gemeenschap, en de strijd die zij voeren over identiteit, los kunnen komen van het verleden, stereotypering en tradities.
 

30 mei 2017

 
MEER RECENSIES

20th Century Women

****

recensie 20th Century Women

Opvoeden en opgroeien in 1979, Californië 

door Nanda Aris

Een zorgzame, feministische moeder probeert in het Californië van 1979 haar tienerzoon op te voeden. Een coming of age film van moeder en zoon waarin we beide perspectieven volgen.

20th Century Women werd dit jaar genomineerd voor een Oscar voor Best Original Screenplay. Het verhaal is geïnspireerd op het leven en de jeugd van regisseur Mike Mills zelf. Zijn eerste, tevens autobiografische, film Beginners (2010) vertelt het verhaal van zijn vader, die als zeventiger na het overlijden van zijn moeder, uit de kast komt als homoseksueel.

20th Century Women

We volgen we de bewoners van een oud huis in Santa Barbara, Californië: de feministische moeder Dorothea (Annette Bening) met haar zoon Jamie (Lucas Jade Zumann), punkliefhebster Abbie (Greta Gerwig), en hippie-klusjesman William (Billy Crudup). Buurmeisje Julie komt vaak langs.

Hulp nodig
Het verhaal draait voornamelijk om de opvoeding van de vijftienjarige Jamie, door bovenal zijn moeder – die haar zoon kreeg op veertigjarige leeftijd – maar ook door huisgenoot Abbie en zijn vriendin Julie. Dorothea heeft het idee dat ze Jamie niet volledig meer kan bereiken, en dat ze hulp nodig heeft bij de opvoeding. Ze vraagt daarom twintiger Abbie, die bij hen in huis een kamer huurt, en de tiener Julie haar te helpen, omdat zij beide een goede band hebben met Jamie.

Dat ze een goede band hebben, betekent niet dat zij Jamie dezelfde dingen bijbrengen als Dorothea hem bij zou brengen. Van Abbie leert hij over feminisme, de clitoris en de menstruatie. Jamie is ondertussen verliefd op Julie, maar zij houdt hun relatie graag platonisch, ook al slaapt ze (letterlijk) graag bij hem. Ze vertelt hem over haar seksuele avonturen – iets waar Jamie half op zit te wachten.

Vrouwelijke opvoeding
Dorothea wil graag dat het goed gaat met haar zoon, maar heeft niet geleerd (zelf opgevoed in de depressiejaren) om haar eigen gevoel te uiten. Door haar vraag aan Abbie en Julie om te helpen bij de opvoeding, wordt ze ook geconfronteerd met haar eigen rol als moeder Dorothea gelooft niet er een man nodig is om Jamie op te voeden. Het zorgt soms voor een zucht, de nuchterheid ontbreekt een beetje.

20th Century Women

De opvoeding is ook vrij. Wanneer Jamie spijbelt van school, schrijft Dorothea creatieve briefjes waarom hij niet aanwezig kon zijn, en lacht ze om zijn vindingrijkheid om haar handtekening te vervalsen. Bening weet de warmte van een zorg hebbende moeder neer te zetten, een moeder die je eigenlijk soms achter het behang zou willen plakken, maar waar je ook niet zonder zou kunnen.

Diepte
Door voice-overs, flashbacks en flashforwards komen we meer te weten over de personages, en dat is een fijne en kunstzinnige manier voor het scheppen van meer diepte. Het schept ook begrip voor de tijdsgeest waarin de film speelt, zoals wanneer we kijken naar de ‘crisis of confidence speech’ van Jimmy Carter in 1979. De muziek die de beelden begeleidt is aanstekelijk en optimistisch.

Ondanks de afwezigheid van grote gebeurtenissen, waardoor 20th Century Women doet denken aan Boyhood (2014), verveelt de film niet. Dit is te danken aan de personages, die de hippiewarmte van het samengestelde gezin goed over weten te brengen.
 

19 april 2017

 
MEER RECENSIES

Gold

**

recensie Gold

Moeizame zoektocht naar goud

door Nanda Aris

Gebaseerd op het waargebeurde Bre-X schandaal, speelt Matthew McConaughey in zijn nieuwste film een ware gold digger, voor wie we minder sympathie voelen dan waarschijnlijk gehoopt.

Het is niet voor het eerst dat Matthew McConaughey als een ware avonturier op zoek gaat naar een schat; dit deed hij eerder in Sahara (2005) en Fool’s Gold (2008). En waar hij voor zijn met Oscar bekroonde rol in Dallas Buyers Club (2013) zo’n twintig kilo afviel, kwam hij voor deze rol zo’n twintig kilo aan. Alleen al daarvoor is het werkelijk zonde dat de film de verwachtingen niet waar kan maken.

Gold

Goud
Jaren nadat Kenny Wells (McConaughey) het bedrijf Washoe Mining van zijn overleden vader overneemt, zit hij nagenoeg aan de grond. Hij is bij z’n vriendin Kay (een leuke rol van Bryce Dallas Howard) ingetrokken, als hij op een nacht droomt van gouden bergen in Indonesië. Het visioen van Wells komt, waarschijnlijk onbedoeld door de makers, als hebzuchtig over. Jungle wordt gekapt, en arme Indonesiërs ploeteren als robots achter elkaar aan in de goudmijn. Het maakt pijnlijk duidelijk hoe achteloos westerse bedrijven kunnen handelen.

Ring of fire
Wells betaalt met het horloge dat hij ooit aan Kay gaf, zijn ticket naar Indonesië, waar hij geoloog Michael Acosta (Edgar Ramírez) ontmoet. Acosta ontdekte de ‘ring of fire’, een veelbelovend gebied voor goudzoekers in Indonesië. Maar waar investeerders eens zo enthousiast waren, werd er later geloofd dat deze ‘ring of fire’ niet zou bestaan. Wells gelooft Acosta echter wel, door het visioen dat hij had. Samen besluiten ze ervoor te gaan, en waar Acosta het veldwerk coördineert, gaat Wells op zoek naar het geld van investeerders.

De twee mannen zijn elkaars tegenpolen: Wells een zwaar rokende en drinkende ritselaar, Acosta de rust zelve. Beide voelen lichtelijk gekunsteld aan, en hieruit blijkt meer weer eens hoe belangrijk een schrijver en regisseur zijn. Want waar McConaughey voor zijn excentrieke rol in Dallas Buyers Club een Oscar won, kan hij nu met zijn acteren de film niet naar een hoger niveau tillen. De scheidslijn tussen excentriek en over the top is dun.

Gold

Tijger
Over the top bereikt z’n hoogtepunt wanneer Wells en Acosta besluiten vriendschap te sluiten met de zoon van de president van Indonesië. De president heeft de vergunningen van Wells en Acosta ingetrokken, nadat de eerste monsters veel goud beloven. De grote mijnbazen mengen zich erin en fluisteren de president in om de vergunningen in te trekken. De zoon staat niet op goede voet met zijn vader, en dat is waar Wells en Acosta hun kans ruiken. Met het aaien van de tijger, en het daarmee bevestigen van de verdeling van de buit, lijkt de film verworden tot een slechte B-film.

Pikhouweel
Gelukkig kent de film ook een paar aardige scènes, zoals wanneer Kenny zijn geluk wil vieren met Kay en de hotelkamer vol geplaatst heeft met gele rozen, en zelf met een roos in z’n mond op bed ligt. McConaughey z’n voorkomen – dikke buik, witte openstaande badjas, en plofferige witte onderbroek – zou een gniffel op kunnen leveren. En de toespraak die Wells geeft nadat bekend wordt dat hij het gouden pikhouweel wint, kent prachtige woorden. Ze missen alleen de kracht om echt aan te komen.
 

11 maart 2017

 
MEER RECENSIES

American Honey

***

recensie American Honey

Roadtrip to nowhere

door Nanda Aris

Een coming of age waarin een groep tieners en twentysomethings al tijdschrift verkopend, maar bovenal feestend, drinkend en rokend, in een busje door Amerika trekt.

American Honey is de vierde speelfilm van de Britse Andrea Arnold, die eerder onder andere Fish Tank (2009) en de korte film Wasp (2003) maakte. Voor deze laatste mocht ze een Oscar in ontvangst nemen. Ze behandelt graag thema’s als (Engelse) armoede, opgroeiende jeugd, en ingewikkelde relaties. Het is daarom dat haar werk wel eens vergeleken wordt met dat van Ken Loach, die we kennen van het prachtige I, Daniel Blake.

American Honey

Wilde familie
Robbie Ryan is verantwoordelijk voor de cinematografie van de film en doet dat zeer verdienstelijk. Zo zien we een tegen zijn eigen cape plassende hond, wapperende haren in een auto, gummiberen op een raam en vuurvliegjes bij een meer.

De inspiratie voor de film American Honey kreeg Arnold door het artikel ‘Door to Door: Long Days, Slim Rewards; For Youths, a Grim Tour on Magazine Crews’ uit 2007, geschreven door Ian Urbina. In Amerika bestaan er rondtrekkende groepjes jongeren, zoals in de film, die van deur tot deur gaan en tijdschriften verkopen. Arnold besloot daarop met zo’n groep mee te gaan, en ontdekte dat het niet zozeer een baan als wel een levensstijl is, en dat de jongeren geen collega’s van elkaar zijn, maar meer een wilde familie.

Nieuw bestaan
De film start met beelden van een dumpsterdivende Star (een goede rol van de jonge debuterende Sasha Lane) met twee kinderen. We begrijpen later dat dit de kinderen zijn van haar vriend die ze allen besluit achter te laten, om op de baan-uitnodiging van Jake (troubled kid Shia LeBeouf) in te gaan.

Er is chemie tussen Star en Jake (dat levert de beste scènes op), en Star wil graag ontsnappen aan haar armoedige bestaan. Het tijdschriften verkopen heeft Star niet direct in de vingers, waardoor Krystal (Riley Keough), de manager van de groep, en de enige met focus, haar op het matje roept. Als er wordt gedreigd dat ze de groep zal moeten verlaten, begrijpt Star dat het tijdschriften verkopen niet bijzaak is. Star is jong en naïef, en om tijdschriften te verkopen stapt ze bij vreemde mannen in de auto.

American Honey

Uitzichtloos
Ook Jake danst naar de pijpen van Krystal, iets wat Star niet bevalt, maar waar ze niks van kan zeggen. Hoe verder de film vordert, hoe minder vrijblijvend en energiek de situatie wordt. De jongeren drinken, roken, feesten, vechten, rebelleren en zingen hard met de muziek in de auto mee. De scheidslijn tussen tijdschriften verkopen, kleine en grotere misdaad en prostitutie lijkt klein. Maar het verhaal sleept te lang voort, en als kijker vraag je je af waarom de film twee uur en drie kwartier duurt.

Als er naar het einde van de film een nieuw meisje zich aansluit, lijkt het alsof Star naar zichzelf kijkt; ze herkent het nieuwsgierige en de hoop. The American Dream lijkt echter onbereikbaar, Star kan een vlieg redden uit het water, een schildpadje door deze naar het water te brengen, maar kan zichzelf geen vleugels geven om de vicieuze cirkel te doorbreken.
 

3 maart 2017

 
MEER RECENSIES

Happiest Day in the Life of Olli Mäkim, The

****

recensie The Happiest Day in the Life of Olli Mäki 

Boksdrama zonder geijkte focus op actie

door Nanda Aris

In deze zwart-wit film van nieuwkomer Juho Kuosmanen volgen we het leven van Olli Mäki (Jarkko Lahti), een Finse amateurbokser die tijdens het wereldkampioenschap van 1962 de wedstrijd van zijn leven bokste tegen titelverdediger Davey Moore.

De film won op het afgelopen filmfestival van Cannes de Un Certain Regard-prijs, en sleepte daarnaast andere nominaties en prijzen in de wacht. Kuosmanen besloot de film in zwart-wit en in 16mm te filmen, om de authenticiteit van de periode te waarborgen.

The Happiest Day in the Life of Olli Mäki

Daardoor is het makkelijk de film te vergelijken met ook in zwart-wit gefilmde Raging Bull (1980) van Martin Scorsese. Ook hij filmde voor dezelfde reden in zwart-wit, maar wilde de film ook differentiëren van Rocky, die zo’n beetje in dezelfde periode verscheen. Met beide films kan The Happiest Day in the Life of Olli Mäki niet vergeleken worden. De film van Kuosmanen is een zachtaardige film, over een bescheiden jongeman die het hele circus waar hij in terecht komt omdat hij een belangrijke wedstrijd gaat boksen, maar niks vindt.

Vedergewicht
Olli Mäki is 26 als hij zich opeens gekwalificeerd ziet voor de wereldkampioenschappen. Zijn trainer Ellis (een mooie rol van Eero Milonoff, die een man speelt met goede en minder goede kanten), heeft hem opgegeven voor de klasse vedergewicht, omdat hij zelf een klasse hoger bokst, en in Mäki gevreesde competitie ziet. “Als dit allemaal voorbij is, kun je zeggen dat 17 augustus 1962 de gelukkigste dag van je leven is”, zo zegt hij tegen Mäki om diens zelfvertrouwen te vergroten.

Bescheiden
De wedstrijd moet Mäki’s doorbraak in de internationale boksscene worden en Finland op de kaart zetten. Er wordt dan ook groots ingezet op de wedstrijd. Een cameraploeg volgt Mäki (een zeer geestige scène, als de cameraploeg kennis komt maken met Mäki en trainingsgenoten, die net onder de douche staan); hij doet een reclamecampagne (wederom een grappige scène, als de kleine Mäki op een krukje moet gaan staan om boven het lange model naast ‘m uit te komen); er worden sponsoravonden georganiseerd.

The Happiest Day in the Life of Olli Mäki

Des te meer Mäki verzeild raakt in de bijzaken, des te meer hij afgeleid wordt van het boksen. Als dan ook nog eens zijn vriendin besluit om terug te keren naar Kokkola, voelt hij ook de noodzaak uit Helsinki weg te gaan, om zich in alle rust voor te bereiden. De mooie scène waarin hij een vlieger vindt, toont de speelse kant van zowel Mäki als de film.

Thema
De film gaat niet alleen om het boksen, maar vooral over de liefde die opbloeit tussen Olli en Raija (Oona Airola). Dat maakt de film iets lastiger te definiëren, we worden als kijker niet één kant opgestuurd en er is geen hoofdthema. The Happiest Day in the Life of Olli Mäki gaat over boksen, liefde, mediacircus, het platteland vs. de stad, heeft humor en voelt aan als een documentaire.

Dit komt onder andere doordat Kuosmanen Lahti vaak van achter filmt, alsof hij hem daadwerkelijk volgt. Dit zagen we eerder op een mooie manier in de film The Wrestler (2008), waarin regisseur Aronofsky worstelaar Mickey Rourke veelal vanachter filmt. Ook heeft Kuosmanen zijn uiterste best gedaan om kleding en setting zo geloofwaardig mogelijk te maken. En last but not least dragen ook de prachtige lange uncut scènes hieraan bij.
 

3 februari 2017

 
MEER RECENSIES

Top 5 2016

Top 5 films + Miskleun van 2016

The Revenant

Acht recensenten van Indebioscoop bespreken hun vijf favoriete films die dit jaar in Nederland in première gingen. Traditioneel kiest iedereen ook de Miskleun van het Jaar én een film die zij jammerlijk misten in de bioscoop. Tot en met Oudejaarsdag lees je hier elke dag een persoonlijke terugblik op het filmjaar 2016.

nanda DEEL 5: Nanda Aris

5. – CAPTAIN FANTASTIC

Captain Fantastic is geen cinematografisch hoogtepunt van 2016 – het plot klopt hier en daar niet helemaal, is ietwat over the top, en sommige karakters hadden wat meer uitgediept kunnen worden – maar wel een persoonlijk favoriet. Viggo Mortensen is fantastisch als vader van zes, en wat mij betreft krijgt hij de Oscar voor beste acteur. Samen met zijn vrouw besluit Ben om diep in het bos, afgezonderd van de maatschappij, zijn kinderen op te voeden. Nadat zijn vrouw zelfmoord pleegt, en het hele gezin naar de begrafenis besluit te gaan, komen allen in contact met de moderne samenleving, en wordt het leven dat zij leiden in het bos ter discussie gesteld. Een vrolijke en komische film, met een serieuze toon, die vragen stelt over ouderschap en opvoeding.

 

4. – FUOCOAMMARE

Gianfranco Rosi maakt met Fuocoammare een indringende documentaire over het Italiaanse eiland Lampedusa, zijn inwoners en hun dagelijks leven, en de duizenden immigranten die hier als eerst voet aan Europese wal zetten – mits ze de boottocht overleven. Het verhaal verbeeldt naast het normale leven op Lampedusa, de migrantencrisis, zonder een oordeel of oplossing te geven, maar is daardoor des te krachtiger. Als kijker verwacht je dat de twee werelden meer samenkomen, maar Rosi toont en het is aan de kijker zelf om invulling te geven aan het verhaal. Dat de twee werelden niet samenkomen zorgt niet voor eenheid in de film, en vergt wat meer inleving van de kijker. Maar dat is misschien juist wel het meest krachtige onderdeel van de film, als metafoor naar de huidige samenleving, waarin zovelen doorleven, niet geheel bewust lijken van de migrantencrisis. Rosi brengt daar op geheel eigen wijze, en op een vele malen sterkere manier dan hedendaagse media, verandering in.

 

3. – I, DANIEL BLAKE

De kleine neorealistische film met grote impact. Een film van de 80-jarige Ken Loach over bureaucratisch geneuzel en een vriendschap tussen een jonge alleenstaande vrouw met kinderen en een oudere man met een zwak hart. Loach filmt, naar neorealistisch gebruik, graag op locatie, en werkt met niet-professionele of bekende acteurs. Zoals met Dave Johns, een stand up comedian, die de kordate, trotse en eerlijke timmerman Daniel speelt Hij krijgt na een hartaanval te maken het bureaucratische systeem dat hem zijn uitkering moet bezorgen. We volgen hem tijdens deze tenenkrommende procedure, waarin Daniel moet leren omgaan met de computer, en zich aan de regeltjes moet houden om zijn uitkering te krijgen. Een drama met humor, waarin Daniel de wijze woorden spreekt: ‘I’m a man, not a dog’.

 

2. – THE REVENANT

Een film die in Nederland in januari 2016 in première ging, en daarom in dit lijstje verschijnen mag, en dus zeker niet ontbreekt. Ook in 2015 stond een film van regisseur Alejandro G. Iñárritu in mijn top 5. Vorig jaar was het Birdman, dit jaar is het The Revenant. De film die Leonardo DiCaprio eindelijk z’n Oscar opleverde. Welverdiend, hij heeft zich vergaand ingeleefd in zijn rol, zwom in koude rivieren in Canada en at rauwe bizonlever. De scène waarin DiCaprio vecht met een beer – die Iñárritu, met zijn voorliefde voor lange takes, chronologisch filmde – is een spektakel om naar te kijken.

 

1. – HELL OR HIGH WATER

David Mackenzie maakt met Hell or High Water dé film van 2016. Alles klopt, het meesterlijke verhaal waarin goed en slecht verweven zijn, de mooie acteerprestaties van onder anderen de broers Toby (Chris Pine) – de verstandige – en Tanner (Ben Foster) – de impulsieve – de prachtige beelden van een stoffig en warm Texas, waarin moderne cowboys in de greep zijn van lening verstrekkende banken. Een gelaagde hedendaagse western, een drama met humor, dat je aan het denken zet over de kapitalistische Westerse consumptiemaatschappij.

 

Suicide Squad

Miskleun van 2016:

SUICIDE SQUAD

Dat de combinatie Will Smith en Margot Robbie geen succes is, bewezen ze al met de film Focus uit 2015. Ook Suicide Squad is geen succes. Daar waar de trailer nog enigszins interesse opwekt, doet de gehele film dat totaal niet. ‘The worst of the worst’, zo wordt de groep – bestaande uit onder anderen een psychopaat, een huurmoordenaar en een joker – omschreven die de wereld moet redden van ondergang. Een slecht plot, overdreven typecasting, over the top spektakel, alles zorgt ervoor dat dit de miskleun van 2016 is. Een inkoppertje; maar zeker ‘the worst of the worst’.

 

Gemist in de bios in 2016:

LA CHANA

La Chana won op het IDFA geheel terecht de publieksprijs. De film vertelt het verhaal van Spaanse flamencodanseres La Chana (Antonia Santiago Amador), een door het leven getekende, maar nog altijd gepassioneerde vrouw. Ze is nu ergens in de zestig, en bereidt zich voor op haar laatste optreden, dat ze zittend zal geven. Beelden van het heden worden afgewisseld met die van het verleden, we horen waarom La Chana lang weggeweest is van het podium, en wijze lessen worden ons geleerd door deze vurige vrouw. Lucija Stojevic debuteert met deze film als regisseur, doet dat zeer verdienstelijk, en kan zich geen betere start van een carrière wensen.

 

28 december 2016
Alle terugblikken op 2016:
Wim Meijer
Bob van der Sterre
George Vermij
Ralph Evers
Nanda Aris
Alfred Bos
Suzan Groothuis
Cor Oliemeulen

Complete Unknown

***

recensie Complete Unknown

Mengen van fictie en werkelijkheid is verslavend

door Nanda Aris

Goede acteurs kunnen niet verhelpen dat Complete Unknown krampachtig aanvoelt en het mysterie snel verdwijnt.

Alice Manning (Rachel Weisz) is een aantrekkelijke vrouw, die steeds opnieuw wisselt van gedaante. Dan werkt ze in een ziekenhuis, dan als lerares, dan weer als goochelaar assistent. Ze mist haar oude ‘ik’ en besluit haar ex vriend Tom (Michael Shannon) op te zoeken. Ondanks de vele bekende acteurs die spelen in Complete Unknown – en dit doen ze verdienstelijk – voelt het verhaal bedacht aan.

Complete Unknown

Joshua Marston regisseerde eerder Maria Full of Grace (2004), waarvan de hoofdrolspeelster Catalina Sandino Moreno genomineerd werd voor een Oscar. Veel films regisseert Marston niet, hij heeft zich vooral toegelegd op het regisseren van tv-producties. Toch weet hij voor Complete Unknown niet de minste namen te strikken. Rachel Weisz is verleidelijk als Alice, Michael Shannon weet zijn serieuze blik goed in te zetten voor de verwarde Tom, en ook Kathy Bates en Danny Glover zien we als ouder echtpaar voorbij schuifelen.

Identiteit
Tom viert zijn verjaardag, en zijn collega Clyde (Michael Chernus) neemt een nieuwe vriendin mee. Wanneer Tom haar ziet, meent hij haar te herkennen – niet als Alice, maar als Jenny, zijn ex vriendin, waarvan hij vijftien jaar geleden dacht dat ze voorgoed verdwenen was. Alice weet met haar fantastische verhalen, over waar ze allemaal geweest is en wat ze gedaan heeft, iedereen aan tafel te boeien. Behalve Tom, hem irriteert de aanwezigheid van Alice op zijn eigen verjaardag.

Op de taart die hij voor zijn verjaardag besteld heeft, staat ‘Tony’, in plaats van ‘Tom’. Gefrustreerd hakt hij de ‘y’ eraf. De taart staat symbool voor de ontwikkeling die Tom doormaakt, wellicht verhuist hij met zijn vrouw naar een andere stad, en zegt hij zijn baan op, maar zeker is hij er nog niet over. De eventuele verandering in zijn leven vindt hij spannend, terwijl de vrouw die bij hem aan tafel zit maar al te graag verandert.

Dwalen
Tom ontmaskert Alice, niet in het bijzijn van de anderen. Ze gaan met z’n allen richting een club, waar Alice nog meer verhalen vertelt, en de vrienden van Tom steeds minder geloven van wat ze vertelt. Ze vlucht de club uit, gevolgd door Tom. Iets in hem is geïntrigeerd, wat bezielt iemand om steeds zo te veranderen, en al het bekende achter te laten? Hij gaat met haar in gesprek, en samen maken ze een nachtelijke dwaling door de stad.

Complete Unknown

Wanneer ze een vrouw helpen die gevallen is, en Alice verzint dat Tom een dokter is, blijkt hoe makkelijk ze een nieuwe identiteit weet aan te nemen. Het is verslavend voor haar om waarheid met fictie te mengen, en ze wil zichzelf blijven vernieuwen. ‘Zodra mensen aanspraak op je gaan maken, zit je vast’, zegt ze. Niet alleen Alice en Tom dwalen, ook het verhaal dwaalt.

Geforceerd
Het is niet duidelijk wat het verhaal nu graag wil vertellen; dat je bent wie je zegt dat je bent, dat de liefde tussen Alice en Tom nog niet voorbij is – of toch wel, dat verandering goed is, of dat een leugentje om bestwil het leven een stuk interessanter kan maken. Een verhaal hoeft natuurlijk niet álles te vertellen, maar dit verhaal voelt geforceerd.

Het drama start spannend, als een thriller, maar daar blijft weinig van over zodra Tom en Alice elkaar herkennen, en we hen volgen in nachtelijk New York. Het einde is niet erg bevredigend, maar Weisz en Shannon weten de film enigszins te redden met hun acteerprestaties.
 

20 november 2016

 
MEER RECENSIES